Alman BMW'ye emanet edilen İngiliz otomobili Mini Cooper

ALMAN BMW’YE TESLİM İNGİLİZ MİNİ’Sİ MİNİ

Özellikle bir zamanlar ve günümüzde de trend olan Mini, markası aslında marka hakkında çok bilgisi olamayan gençler arasında sosyo-ekonomik düzey göstergesi otomobili olmuştur.

İngiliz işçiliği ve kalitesi ve de Alman sağlam dayanıklılıklılığı ile birleşince ortaya küçük ama kaliteli kolleksiyonluk otomobiller çıkmıştır.

Tabi bu kaç el değiştirdiğine nerede ve nasıl bakım yapıldığı ve de burada kullanıcının bu markaya olan hissiyat ve hassasiyeti son derece önem taşımaktadır.

İngiliz otomobilleri ulaşması zor, motor sporlarının ana vatanı kabul edilir. İngiltere’de 70 yılını vermiş Ferrari hariç motor sporlarının zirvesindeki şampiyon olmuş takımlarının hepsi İngiltere’de fabrika açmıştır. Açmayan markalar şampiyon olamamıştır. (Motorsikletler hariç).

İngiliz otomobillerindeki motor sporlarından aktarılan genler ve özellikle İngiliz işçilik ve malzeme kalitesi son derece önem taşır.

Günümüzde Mini Cooper’lara benzeyen ve basarıyı yakalayan en orijinal taklidi Fiat 500’dür. Bunu kopyalayan Fiat 127, Nissan Chery, Honda N360 gibi İtalyan ve Japon benzerleri bulunmaktadır.

Ancak Mini Cooper son değil ama bu küçük otomobil akımını başlatan marka diyebiliriz. Daha önceki yazımızdaki ülkemizde oek satılmayan Japon üreticilerin KEI Mikri araçları tasarım açısından daha köşeli ayrı bir kültürdür.

Londra merkezli British Leyland Motor Corporation Ltd. (BLMC) yani British Leyland, 1968 yılında Londra’da Leyland Motor Corp. Ltd ve British Motor Holdings Ltd’nin (BMC) birleşmesiyle kurulmuş İngiliz otomobil şirketi ve 1922 yılında Kurtuluş savaşında İzmir’de yaşayan savaşı kazanmamız ile İngiltere’ye giden Yunan Mühendis Alec Issigonis’in İngiltere’de tasarladığı kült model Mini’nin hikayesine başlıyoruz…

Burada Leyland Motor Corporation Ltd. (BLMC) daha çok Austin Motor Group ve Rover Grup’ta olaraka tanınır.O yüzden ortaya çıkışta çeşitli marka isimleri üst üste binmektedir.

Mini, 2000 yılından beri Rolls-Royce ile birlikte Alman BMW Group'un bir parçasıdır.

Merkez ofisi Münih , Almanya'da bulunmaktadır.

2001'de BMW, markayı eski modelden ayırmak için marka adını büyük harflerle MINI logosunu kullanmıştır.

BMW, daha sonra orijinal tasarım üstünden Countryman, Clubman ve Paceman ile daha geniş alıcı kitlesine hitap etmiştir.

Mini, 2000 yılı BMW devralana kadar 1962 yılında 500.000, 1965 yılında 1 milyon, 1969 yılında 2 milyon, 1972 yılında 3 milyon, 1976 yılında 4 milyon, 1986 yılında 5 milyon ve 2000 yılında 5.3 milyonun üstünde üretim ve satışa ulaşmıştır.

Mini, 5,3 milyon satıldı ve bu da onu şimdiye kadar yapılmış en popüler İngiliz arabası yaptı.

Mini’nin global satış rakamları son 10 yılda şöyledir:

YIL GLOBAL SATIŞ (ADET) 2011 285.060 2012 301.526 2013 305.030 2014 302.183 2015 338.466 2016 360.233 2017 371.881 2018 361.531 2019 346.639 2020 292.394 2021 302.144 2022 292.923

Geçtiğimiz yıl Mini 1.385 adet ülkemizde araç satmıştır. En fazla satılan modeli 734 adet ile Countryman modeli olmuştur.

Orijinal Mini’ler BMW 2000 yılında alana kadar 40 yıl üretilip satılmıştır.Orjina Mini’ler 1960'ların İngiliz popüler kültürünün bir simgesi olarak kabul edilir.

Küçük bir araçtan bagaj ile beraber maksimum yaşam alanı öne çıkaran önden çekiş enine motorun en güzel tasarım örneğidir.

ÖDÜLLER

Öyle ki Mini , 20. Yüzyılın en etkili otomobillerinden Ford Model T’nin ardından 2. Sıradadır.Yani Küresel Yüzyılın Otomobilinde 1999 yılında 2. olmuştur.

Prestijli Küresel Otomotiv Seçimleri Vakfı tarafından düzenlenen aynı yarışmada Mini, "Yüzyılın Avrupa Otomobili" seçildi.

BMC ve Issigonis , Mini'nin yenilikçi tasarımı ve üretimi için Royal Automobile Club (RAC) tarafından Dewar Trophy ödülüne layık görüldü .

Mini, 1995 yılında AutoCar dergisi tarafından Yüzyılın otomobili ödülünü aldı. Mini, 1996 yılında Classic&Sports Car dergisinin Tüm Zamanların Bir Numuraları Klasik Otomobiline layık görülmüştür.

Mini, 2002 yılında Grassroots Motorsports editörlerin seçimine layık görüldü.

Mini Cooper/Cooper S, 2003 yılında Kuzey Amerika'da Yılın Otomobili ödülünü kazandı.

2006 yılında, Almanya'daki "Das Goldene Lenkrad" yılın otomobili ödülünü kazandı.

MotorPress, Mini Cooper John Cooper Works’e sürüş özelliklerini ve motorunu överek 10 üzerinden 8,3 puan verdi.

Fifth Gear, Cooper S'ye 2006'nın En İyi Küçük Arabası ödülünü verdi.

Avrupa’da başarılı olan Mini’ler A.B.D.’de tam bir hayal kırıklığı idi. 2009'da Mini, JD Power İlk Kalite Araştırmasında 37 marka arasından 37'si ile son sırada yer aldı ve bir önceki yıl sondan ikinci oldu.

Amerika’daki Tüketici Raporlarına göre Mini'yi 2013 yılında en az güvenilir otomobil markası olarak sıraladı ve belki de güvenilirlik pahasına maliyet düşürme nedeniyle "daha ucuz Avrupalı markaların daha fazla sorun yaşadığını" söyledi.

2015 yılında da Tüketici Raporları ilk alışta sevimli , sürmesi eğlenceli ancak benim de anladığım satış sonrası servis yedek parça ve Markanın İngiliz otomotiv genlerine uygun aşılmadık buton, küçük motorlar Amerikalı kullanıcıların alışık olmadığı şeyler idi.

“Bilirsiniz, dünyada otomotiv satışında direksiyon sağ da mı? Solda mı? İlk buna bakılır. Tüketime önem vermeyen Arap ülkelerinde ve aşırı sıcak iklimlerde de büyük motor hacimleri fazla silindirliler sevilir. Ancak önceki yazılarda da olduğu gibi emisyon oranlarından farklı aydınlatma isteyen, farklı donanım, geniş iç mekan isteyen XXL isteyen Amerikalı müşterilere ayrı bir American Version tabirini duymuşsunuzdur. Yani Amerika’ya otomobil satarken pazarlamaya dönük aracı revize etmeniz gerekir.”

MİNİ’NİN DOĞUŞ HİKAYESİ

2.Arap İsrail savaşı veya Sina Savaşında İsrail,İngiltere ve Fransa Suveyş Kanalı dolayısıyla Mısır’ın işgali kısacası 1956 yılı Suveyş Krizinin neden olduğu akaryakıt krizi ile küçük otomobillere talep patladı. İtalyan Fiat 500 parlayınca BMC başkanı uygun maliyetli küçük bir otomobil üretmek ister.

1955 yılında BMC Başkanı şirket bünyesindeki Morris Minor’a benzeyen yeni proje için Alvis motorlu taşıtlar firmasından bizim kurtuluş savaşında İzmir’den kaçan Yunan Mühendis Issigonis’i transfer eder.

Issigonis’in yanına yine Alvis’ten Sheppard ve Kingham , Morris Minor’u yapan Daniels, 2 mühendislik öğrencisi ve 4 ressam Mini projesi üstünde çalışmaya başlar.1957 yılında tamamlanan Turuncu Kutu kod adlı proje BMC Başkanı tarafından onaylanır üretime başlanır.

MİNİ’NİN HAZ VEREN SANZIMAN VIZILTISI EFSANESİ NEREDEN GELİYOR ?

Mühendisler, bu küçük otomobili tasarlarken her yer dar olduğu için enlemesine motorda şanzımanı enlemesine sığdıramayıp yönünü değiştirdiklerinden ek bir dişli eklediler.

İşte bu dişliden şanzımandan gelen haz veren dişli sesi Mini’nin kendi karakteri olmuştur. Bu tasarımdan dolayı şanzıman yağı kavramı çıkmıştır. Motor yağı ve şanzıman yağı ayrılmıştır.

Motor bölümünün kısıtlı olması radyatörü ters takmaya gidildi ve önden soğuk hava değil motordan gelen sıcaklığıda radyatör soğutmak için uğraşıyordu. Motor bölümü küçüklüğünden ateşleme sistemi de ön camdan sular ile sörf yapacaktı. İlk Motorlar 1 litreyi geçmeyen 4 sıralı 4 silindirli motorlar idi ve küçük tekerler ile kapalı bir Go-Kart aracına benzeyecekti.

MİNİ’NİN AYRI HAZ VEREN YAY YERİNE KONİK YAYLI KAUÇUK TAKOZLAR!

Issigonis, süspansiyon konusunda uzman İngiliz mühendis Moultan’dan destek alarak geleneksek yöntemden daha az yer kaplayan konik yaylı kauçuk takozlar kullanarak Mini’ye daha iyi bir yol tutuş sağlayan bir sistem geliştirdiler.

Ancak konik yaylı kauçuk takozların bağlantı yerleri darbelerden parçalanmaya parçalanmaya karşı çelik çerçeveler ile desteklendi.

Issigonis ve Moulton işi daha ileri götürerek Hidrolastik sistemini icar ederler.

Citroen 2CV üzerinde ve daha önceki yazımzdaki Citroen’in DS hidropnönmatik aracı üzerinde de çalışırlar.

Moulton DS’in karmaşık süspansiyonunu sadeleştirerek Hidrolastik teknolojisini geliştirir.

NEDİR BU HİDROLASTİK SÜSPANSİYON TEKNOLOJİSİ?

Hidrolastik sistemi kısaca, alışılagelmiş bir süspansiyon sisteminin ayrı yaylarını ve amortisörlerini, aracın her iki tarafındaki ön ve arka tekerlekler arasında birbirine bağlanan sıvı dolu yer değiştirici ünitelerle değiştirmesidir.

Issigonis ve Moulton, bu sistemi önce 1962 yılında Morris 1100’e daha sonra 1964 yılında Mini’de kullandılar. Ancak bu sistem yumuşak konforlu bir sürüş sağlasada üretim maliyeti ve ağırlığı artırdığından 1971’de Konik yaylı kauçuk takozlara geri dönüldü.

MİNİ’DE, GÜNÜMÜZDE KULLANILAN 50 CC MOTOELU BİSİKLET BOYUTUNDAKİ SADECE 10 İNÇ JANTLAR NEDEN KULLANILDI, DAHA ÖNCE KULLANILMAYAN BU LASTİKLERİ HANGİ MARKAYA YAPTIRDILAR?

Bana göre büyük bir kapalı kasa Go-Kart aracı tasarlamak isteyen Issogonis, daha da küçük istediği 8 inçlik lastikler Dunlop’a kabul ettiremeyince 10 inçe uygun lastiklerin üretilmesi planlandı.

Issogonis’in u tasarımı hem aracın bir Go-kart hissiyatı hemde bu küçük tekerler yaşam kabinine büyük bir alan sağlıyordu.

MİNİ’DE EKSTRA HAFİFLİK NASIL SAĞLANDI?

Issogonis, güvenliğin tartışılmadığı o zamanlar kapılar ince hafifti ve tek dirsek ile şasiye takıldı.Yani yerden tasarruf ve maksimum alan için kapılar dıştan meteşeli idi. Camlar sürgülü idi, bu da hafifliğe yarış araçlarındaki gibi bir sistemdi.

Daha sonra Issigonis arka koltukların altını da değerlendirmek için sonradan satılan hasır seper tasarladı.

Ön kapılara çok sevdiği 1 vermut şişesi ve 2 cin şişesini alacak kadar bir kapı gözleri tasarladı.Arka koltuklar içinde bölmeler tasarladı.Detaylara Issigonis önem veriyordu.

Issigonis, bagaj alanını artırmak için bagaj kapağı alttan menteşeli idi.Bu da aracı sürerken bagajı yarı açık sürmeye işe yarıyordu.

Plakada üstten meteşeli sallanarak bagaj yarı açıkken plakanın okunmasını sağlıyordu.Ancak egsoz gazlarının özellikle araç duruken gazların kabine sızmasından dolayı vazgeçildi.

“1956-1957 yılında başlayan serüven 1959 yılında BMC ve Alec Issigonis , Mini'nin tasarımı ve üretimi için Dewar Kupasını kazandı.”

1959 İLK ÜRETİME GEÇİLMESİ NASIL OLDU?

1959 yılında üretilen 2000 araç 100 ülkede sergilendi. 3 metrenin biraz üstünde uzunluğu 1.4 metrenin biraz üstündeki genişliği ve 590 kg ağırlğı ile çok sevimli bir araçtı.

BMC, Mini’yi bağımsız marka olana kadar 2 ana markası Austin Seven ve Morris Mini Minor (Minör Latince de daha az anlamını demektir.) olarak pazarlandı. Austin SE7EN olarakta yazılan model Austin 7 modeline atıfta bulunur.

Fransa ve Kuzey Amerika’da Austin 850 ve Morris 850 olarak, Danimarka’da Austin Partner ve Morris Maskot, Avustralya’da sadece Morris 850, Morris Cooper ve Morris Cooper S olarak tanındı.

1965 yılında Mini Matik adında 4 vitesli otomatik şanzımanlı versiyonu da sunuldu.

Mini 1.2 milyona yakın araç sattığında Ford bu araçlardan bir adet alarak kendi fabrikasında dağıtarak incelemeye aldı. 1962 yılında Ford Cortina’yı Mini’ye rakip olması için çıkardı.

Mark I, sadece İngiltere ve Avustralya’da üretilmiştir.

Küçük sevimliliği sayesinde ilgi çeken Mini 1960’larda müzik ve film sanatçılarının alması ile trend araç oldu.

İlk versiyon 1959-1967 ( 8 yıl) 1.2 milyon üretilen Mark I modeli, 1967 – 1970 ( 3 yıl) yılında 430.000’e yakın üretilen Mark II modeli ile devam edildi.

Mark II yeni bir ızgara,büyük bir arka cam ve daha fazla krom çıta kulanımından farklıdır.

1968 ve 1969 yılında, İspanyol Authi şirketi ve İngiliz Leyland’da Şili’de de üretim yapmıştır.

Şili’deki üretim demir çelik maliyetinden dolayı alternatif olarak fiberglas’tan kaporta üretmiştir.

Bunun dışında İngiltere, Belçika, Yeni Zellanda, Portekiz, Güney Afrika, Yugoslavya ve Malezya’da üretilmiştir.

1.Nesli Mini, 0.8, 1.0, 1.1 ve 1.3 litre 4 silindirli benzinli motorlar kullanıldı. Gövde stili 2 kapılı hatchback, 2 kapılı Notchback, 2 kapılı minibüs ve 2 kapılı pickup tarzı idi.

Mark II’den sonra Mark III 1969 ve 1976 yılı ( 7 yıl) artık gizlenmiş kapı menteşeleri ve kapı içine giren günümüz açılan pencereleri ile eski modellerinden ayrılır.

2.Nesil Mini’de 0.8, 1.0 ve 1.3 litre benzinli motorlar kullanıldı. Gövde stili 2 kapılı hatchback, 2 kapılı Notchback ve 2 kapılı pickup tarzı idi.

3.Nesil Mini’de 0.8, 1.0 ve 1.3 litre 4 silindirli benzinli motorlar kullanıldı. Gövde stili 2 kapılı hatchback, 2 kapılı Notchback, 2 kapılı minibüs ve 2 kapılı pickup tarzı idi.

1969 yılında artık Mini, Austin ve Morris markası altında değil kendi ismi mini adı altında özelleşmişti.

Mark III’te artık kalorifer seçeneği de sunulmuş idi. Mark III’ün üreticisi BMC değil artık Leyland firması idi. Mark III, İngiltere, Belçika, Yeni Zellanda, Portekiz, Güney Afrika ve İspanya’da üretildi.

İtalyan Innocenti de Mini’ye benzer Innocenti 90 ve 120 modelini geliştirdi. Öyle ki motoru sığdırmak için Daihatsu’dan 3 silindirli benzinli motor aldı.

Tasarımını Bertone’ye yaptırmış sınırlı alandan dolayı sabit hızlı mafsal bile kullanmıştır. De Tomasso olarak spor versiyonuda üreilmiştir.

İngiliz Leyland’ın ürettiği Mark III’ten sonra Mark IV 1976 ve 1983 ( 7 yıl) üretildi.

Mark IV’de İngiltere, Belçika, Yeni Zellanda, Portekiz, Güney Afrika ve İspanya’da üretilmiştir.

Leyland, 4.Nesil Mini’de süspansiyon şasi bağlantılarında özellikle gürültü düşürücü bağlantılar üstüne gitti. Direksiyona Silecek Kolları eklendi. Arka stop grubuna geri vites lambası eklendi. Pedallar büyütüldü. 1976’lı yıllara göre yapılan iyileştirmeler o zamana göre önemli günümüze göre gülümsetiyor tabii...

4.Nesil Mini’de 0.8, 1.0, 1.1 ve 1.3 litre 4 silindirli benzinli motorlar kullanıldı. Gövde stili 2 kapılı hatchback, 2 kapılı Notchback ve 2 kapılı pickup tarzı idi.

1978 yılında Mini, engellilerinde kullanabileceği Mini üretti.

1979 yılında , Mini 20 yıldönümüne özel 5.000 adetlik 1.1 litrelik Mini 1100 özel bir seri üretti.

Bu tarihten sonra 0.8 ve 1.1 motorlar kaldırılıp 1.0 litre motordan devam edeceklerdi.

ARTAN RAKİPLER İLE MİNİ’NİN TAHTININ SENDELENMESİ NASIL OLDU?

1980 yılında Mini üreticisi Leyland tarafından zaten daha önceden bir küçük araç çalışması yapıyorlardı. Leyland kendi ayağına sıkar gibi Austin Mini Metro çalışması ve diğer otomotiv devlerinin kült modelleri Volkswagen’in Polo’su, Renault’un 5’i ve Ford’un Fiesta tehdidine karşı tekelliğini kaybedecek gibi duruyordu.

Küçük araba alıcıları artık modern ve pratik tasarımlar, genellikle bir hatchback istiyordu.

Zaten Leyland’da bu tehdide karşı Mini yerine Austin Mini Metro’yu geliştirmiş idi.

Mini’nin Güney Afrika, Avustralya ve Yeni Zelanda’da üretimi dururken ihracatı da düşmüştü.

1982 yılında, Leyland 56 binden fazla Mini’ye göre 175 binden fazla Austin Mini Metro üreterek Mini’yi gözden çıkarmış gibi oldu bir anlamda.

5.Nesil Mark V Mini 1984 ve 1990 yıllarında 6 yıl üretildi. Sadece 2 kapılı hatchback ve 1.0 ve 1.3 litre benzinli motorlar ile sadece İngiltere’de üretilerek orjinalliği korundu.

1984 yılında Mini 25.yılına özel Mini 25 modelini üretti.

Ayıreten City, City e gibi model isimleri ile genç sürücüler hedeflenerek parlak boya renkleri, gövde grafikleri ve süslemeler eklendi.

Ayrıca Mini’nin özel modellendirme isimleri ile pazarlamada bazı kesimler hedef alındı. Londra'nın varlıklı veya moda trendi olan yerler için Londra Kolleksiyonu çıkarıldı.

Bu pazarlama isimlendirme ve özel seriler Mini’yi 1985 ve 1990 yılları arasında üretip ve satışları 35 bin ve 40 bin arasında tutmayı başardılar.

6.Nesil Mark VI Mini, 1990 ve 1996 yılında 1.3 motor ile 2 kapılı hatcback olarak sadece İngiltere ve Venezuela’da üretilmiştir.

Bu nesilde karterden yağlamalı şanzıman geçilmiş, motor kaput kilidi takılmış, motor şaşi bağlantılar güçlendirilmiştir. Karbüratörden tek noktalı enjeksiyon sistemine geçilmiştir.

6.Nesil Mini’yi Venezuela’da üretme planı Mini’nin aracı Amerika’da satma isteği idi.Şili’deki üretimden 21 yıl sonra Mini üretimi Amerika kıtasına geri dönmüştü.

7.Nesil Mini, 1996’dan 2000 yılına kadar 2 kapılı hatchback 1.3 litre benzinli motor ile sadece İngiltere’de 4 yıl üretiliyor.

BMW’den önceki orijinal Mini olan son versiyon idi.Bu seri ile 35 yıllık 1.3 litrelik benzinli motorda son idi.

Sürücü hava yastıklı son orijinal Mini’de bu Mark VIII yani 7. Nesilde idi.

FARKLI KASALARDAKİ MİNİLERİ TANIYALIM

Mini Pik-up: 1961 ve 1983 yılları arasında 22 yılda 56 binin biraz üzerinde üretilen Pikup.Gerçekten 680 kg ağırlığı ve sadece 3.4 metre uzunluğu ile Mini bir Pikup’tu.

27 litre gibi otomobil motosiklet arası bir yakıt deposu vardı. Ticari araç mantığı gibi Kalorifer, yolcu tarafı güneşlik, emniyet kemeri, lamine ön cam gibi opsiyon idi.

Mini Moke: Moke İngiliz argo dilinde eşek anlamındadır. En son turistik yerlerde polis aracı ve tatil beldelerinde golf aracı gibi kullanıldı.

1964 ve 1989 yıllarında 25 yılda 50 bin adet üretildi. İngiltere, Portekiz ve Avustralya’da üretildi. İngiliz ordusu için 2 motorlu 4 çeker hazırlansada büyük teker takılamadığı için yerden yükseltilemiyordu.

Mini’nin Van veya Minibüsü: 1960 ve 1983 yılında 23 yılda 520 binin üzerinde üretildi. Önde 2 koltuk arkası kapalı kasa station wagon formunda 250 kg yük taşıma kapasitesine sahipti.

Portekizde üretilen Mini Van’da yan tarafları cam olanda üretilmişti. Araç ticari sınıfta geçtiğinden daha uygun alış fiyatı ile tutulan bir model oldu.

ÇOK SEVİLEN MİNİ’NİN DEĞİŞİK PAZARALARI HEDEFLEYEN KAROSERLERİ

MİNİ’NİN WOLSELEY HORNET VE RİLEY ELF ÖZEL ÜRETİMLERİ

1961 yılında İngiliz lüks araç üreticisi Wolseley ve Leyland’ın bünyesinde bulunan otomobil bisiklet üreticisi Riley tarafından tekrar yorumlanarak Mini’nin 2 kapılı hatcback yerine küçük bir sedan veya coupe görünümü verdiler.

Orijinal Austin ve Morris’e göre daha büyük çaplı krom jant kapaklarına ve ek krom aksanlara, krom tamponlara ve ahşap kaplama göstergeleri mevcut idi.

Wolseley ve Riley 0.8’lik Mini motorunu kullandılar. Bu motoru modifiye edip ve ön kampana frenleri güçlendirmişlerdir.

Kapı içine giren çevirme kollu camlari gizli kapı menteşeleri. Cooper versiyondaki parçalar ile modellerini modifiye ettiler.

1969 yılında yani 8 yıllık zamanda 30 binin üstünde Riley ve 28 binin üstünde Wolseley üretildi.

MİNİ’NİN NOTCHBACK’LERİ MORİS MİNİ TRAVELLER VE AUSTİN MİNİ COUNTRYMAN ÜRETİMLERİ

Mini’nin 2 kapılı station wagon modeli olan Moris Mini Traveller ve Austin Mini Countryman ‘ın yakıt deposu dikey olarak bagajın yan tarafında idi.

Bir yıl sonra aracın altına alındı. Shooting brake dedikleri station wagon formu aslen 2 kapılı station wagon olarak geçen ancak coupe araçları da anımsatan bir tasarım stilidir.

Bunun en güzel örneği ilk kasa BMW Z3 coupe veya Mercedes CLS station wagon’dur.Yani Coupe Station Wagon diyebiliriz.

Moris Mini Traveller ve Austin Mini Countryman’de shooting brake stilinde göze batan ahşap çıtalar ile aşırı dikkat çekici ama çekici olmayan bir tasarımı vardı. Bu yapısı ile Oduncu aracı olarak ta tanınmıştır.

Austin Countryman hem de Morris Traveller’ında ahşap çercevesiz modelleri de üretildi bunlar Estate Van olarak isimlendirilmişti.

Bu modellerden bazılarında düz bir şekilde katlanan ön ve arka katlanır koltuklar vardı. 1960 ve 1969 yılında bu 9 yılda Austin Mini Countryman’den 108 bine yakın, Morris Mini Traveller’den 99.000 adet üretildi.

Bu modelin askına benzerleri Portekiz'de Industria de Montagem de Automoveis, İtalya'da Innocenti tarafından ve Güney Afrika’da üretilmiştir.

AVUSTRALYA’YA ÖZEL MORRİS MİNİ K, K İSMİ NEREDEN GELİYOR?

Avustralya’da 1969 ve 1971 yılları arasında sadece 2 yılda üretilen Morris Mini K ,Avustralya’nın simgesi Kanguru’dan K harfi verilmiştir.

Avustralya British Motor Corparation (tabi o zamanlar Avustralya İngiliz sömürgesi ) Sidney’in Zetland bölgesinde 10’da 8 yerel kaynaklar ile üretilen Avustralya’nın Mini’sidir.

2 kapılı Hatcback ve 2 kapılı Station Wagon şeklinde üretilen Morris Mini K, biraz daha büyük yakt deposu ve az yakan küçük motoru ile Kanguru gibi az su içen ama çok mesafe zıplayan Kanguru hayvanını kodlayıp Kanguru logosunu da eklemişlerdir.

EN AZ ÜRETİLEN MİNİ MODELİ HANGİSİ?

En az üretilen Mini modeli süphesiz 1961 ve 1962 yılında BMC tarafından planlanan 20 Plaj Minisinden yaklaşık 15'i üretilen özel oteller ve üst düzeyli müşteriler için hobi aracı idi.

Bu model deniz mavisi renginde B sutünü olmayan yan cam ve kapıları olmayan sadece ön ve arka camı olan ve hasır koltuklara sahip olan tam bir turistik plaj aracıdır.

0.8 litrelik benzinli motor kullanılarak tamamen el ile üretilmiştir. Son kalan nadir araçlar 200.000 dolarlık bir piyasası vardır tabi kaldı ise.

MİNİ COOPER EFSANESİ NEDİR?

FORMULA 1 MÜHENDİSİ JOHN COOPER’İN DOKUNUŞU

Yarış otomobili üreticisi ve Issigonis’in arkadaşı ve de Formula 1 araçlarının tasarımcısı John Cooper bu otomobili cadde ve yarış aracı olabilir fikrine arkadaşı Issigonis sıcak bakmasada BMC yönetimi onay verdi.

1962 yılında John Cooper, önce bir Morris Mini Minör’ün 0.8 litrelik motorunu silindire daha fazla bir yanma odası sağlayarak strok değerini yükselterek motor hacmini 1 litreye yükseltti.

John Cooper 20 beygir kazandırdığı motorun üstüne eski uçak motorlarında kullanılan SU Karboratörü uyguladı.

Sanzıman oranlarını kısalttı ve ön frenleri diske çevirdi.Araç bu hali yarış konusunda deneyimli John Cooper Grup 2 Ralli ayarlarına getirmişti bile.

1962 yılında Formula 1 pilotu John Love bu araçla Britanya Salon Araç Şampiyonasını kazandı.

1964 yılında Cooper’in modifiyeli motoru 1 litrelik fabrikasyon motor ile değiştirildi.

MİNİ COOPER S DESTANI NEDİR?

Mini Cooper S , 1963 yılında 1071 cc’lik özel çelik krank milli , servo destekli büyük diskli frenli önceki hazırladığı araçtan daha güçlü idi.

John Cooper , 1963 ve 1971 yılına kadar 1 litrelik 1.Nesil Mini Cooper’dan 64.000 adet, 1.0, 1.1 ve 1.3 litrelik motorlu 1. Nesil Mini Cooper’dan 19.000 adet, 1 litrelik 2. Ve 3.Nesil Mini Cooper S’den 6.300 adet, 3.Nesil Mini Cooper S’den 1.570 adet satmıştır.

Cooper ve Cooper S talep gördüğünden üretici 1966 yılında BMC’nin İtalyan ortağı Innoceti’de Innocenti Mini Cooper 1300 ve yine BMC’nin lisans verdiği İspanyol Authi’de 1973 yılında, Authi Mini Cooper 1300'ü üretmişlerdir.

Rover, 1991'in sonlarında Mini Cooper’ı tekrar üretti. 1997 yılında emisyon değerlerini düzenlemek için çok nokta enjeksiyon sistemine geçildi.

2000’li yıllarda da Madonna’nın en sevdiği ve sahip olduğu araçlar arasındadır.

BU SEFER DE AMERİKALI FORD’UN , FORD’UN AVRUPA TASARIMCI İNGİLİZ HAYNES’TEN MİNİ’YE MAKYAJ MİNİ CLUBMAN VE MİNİ 1275 GT

Mini üreticisi Leyland , 1969 yılında Ford’un tasarımıcısı Roy Haynes tarafından makyaj yapıldı. Mini Clubman'in lüks Riley ve Wolseley versiyonlarının yerini alması amaçlandı.

1.0, 1.1 ve 1.3 benzinli motor kullanıldı. Üretimleri İngiltere, Yeni Zellanda ve Portekiz’de yapıldı. 1969 ve 1980 yıllarında üretilen Mini Clubman ve Mini 1275 GT’ler orjinal Mini’den farkli ön tasarımı ve uzun burunları ile ayrılırlar.

Tasarımda yuvarlak farlardan vazgeçilmedi. 1.3 motora sahip Mini’ye 1275 GT denildi.Mini Clubman’lerde 1.0 ve 1.1 litre benzinli motorlar vardı.

1980 son üretim yılına gelindiğinde Mini Clubman 275 binin üstünde, Mini Clubman Estate (Notchback) 197 binin üstünde ve Mini 1275 GT 110 binin üstünde adet olarak üretimi yapılmıştır. Burada Mini 1275 GT ‘ye farklı ön tasarımlı Mini Cooper S‘te diyebiliriz.

MİNİ’NİN NİRVANASI ERA MİNİ TURBO!

1989 ve 1991 yılları arasında İngiliz yarış aracı üreticisi Engineering Research & Application Ltd. 1.3 turbo benzinli motorlu 94 beygirlik bir canavara dönüştürdü.

Üreticisi Engineering Research & Application Ltd. Mini’yi gövdeyi, süspansiyonu, frenleri, su ve yağ soğutma sistemlerini ve iç mekanı değiştirdi. Toplam 436 adet ERA Mini Turbo üretildi.

İNGİLİZ MİNİ MARKASININ ALMAN BMW’NİN RADARINDA OLMASI İLE MİNİ MARKASINI 2000 YILINDA NASIL BÜNYESİNE ALDI?

Leyland ve BMC lisanındaki Mini markası, 1986 yılında Rover Grubuna oradan da 2000 yılında BMW almıştır.

2000 yılına gelindiğinde 4 Mini modeli üretiliyordu.Bunlar; Mini Classic Seven, Mini Classic Cooper, Mini Classic Cooper Sport ve denizaşırı Avrupa pazarları için Mini Knightsbridge idi.

Mini ilk üretildiğinden bu yana 5.3 milyonun üzerinde üretilerek otomobil tarihine iz bırakan küçük devdir.

Son üretilen kırmızı Mini Cooper Sport İngiliz Motor Endüstrisi Miras Vakfı'na bağışlandı.

Mini üretiminin sonuncusu satıldıktan sonra 'Mini' ismi BMW'nin mülkiyetine geçti.

BMW tarafından üretilen yeni model Mini Hatch, teknik olarak eski otomobille ilgisi yok, ancak orijinalin klasik enine dört silindirli, önden çekişli ve aslına uygun modern tasarımı ile piyasaya sunuldu.

MİNİ SINIRLI ÖZEL ÜRETİM LİSTESİ

Mini 1100 Special, Mini 1000 Special HL, Mini Rio, Mini Mayfair, Mini Park Lane, Mini Cooper RSP, Mini Flame, Mini Red Hot, Mini Jet Black, Mini Racing, Mini Thirty ve Mini Monza ilk akla gelenlerdir.

En ilginci Outspan Orange ( Mini Portakal) muhtemelen en sıra dışı olanlardan biridir.

İngilizlerin gözbebeği olan Mini 2009 yılında 50.yaş gününü 10 bine yakın Mini ve 25 bin kişinin toplandığı Tarihi Silverstone Pistinde kutladılar.

Öyle ki İngiliz posta şirketi "British Design Classics" pul bastırdı. Yine 50.yıl kutlamalarında Mini’nin doğum yeri olan Birmingham’da 4.000 Mini toplandı.

Londra sokaklarında Mini Filosu şehir turu attılar. Bizdeki Vosvos grupları gibi. Almanların Beetle’ı varsa İngilizlerin Mini’si vardır.

Özellikle her yıl Avrupa’da Mini sahipleri için Avrupa çapında toplanma etkinleri olur.Her yıl bir Avrupa ülkesinde Bu yıl İtalya Floransa’da toplanması planlanıyor.

En son 2019 İngiltere Bristol’da toplanılmıştı. 2020,2021 ve 2022 yıllarında Korona sebebi ile ara vermişlerdi.

DÜNYA’DA MOTORSPORLARININ VE OTOMOBİL DÜNYASININ EV SAHİBİ İNGİLTERE’DE MİNİ’NİN PROTATİP VE ARGE ÇALIŞMASLARI NEREDE SAKLANIYOR?

Dahi Mühendis Issoginis Mini modeli üstünde çalışırken bir yandan da 1967 yılında 9X kod adlı Mini’ye benzer bir prototip hazırladı. Issogonisin ilk örnekleri ve bazı Mini modelleri Warwickshire, İngiltere'deki British Motor Müzesi’nde muhafaza edilmektedir.

KÜÇÜK DEV’İN MOTORSPORLARINDAKİ DESTANSI BAŞARILARI !

Süphesiz ki motor sporlarının ana vatanı İngiltere’de hele ki bu kadar yarış takımının da olduğu bir ülkede bu küçük devin motor sporlarından uzak kalması mümkün değildi.

2012 yılında 1964 yılında Project 64 ekibi 1-970 cc arac klansmanında Bomville Tuz Düzlüğünde 235,922 km ile hız rekoru kırdı.

Mini Cooper S, 1960 yılından 1972’ye kadar Önemli Uluslar Arası Ralli zaferleri elde etmiştir.

Mini 32 zafer kanamıştır bunlardsan en önemlileri benim gözümde Monte Carlo, Isle of Man, 1000 Göller Rallisi, RAC Rally, Akrapolis ve Yeni Zellanda Rallileridir.

Avrupa Binek Otomobiller Şampiyonasını 1964 ve 1968 yılında şampiyon olmuştur.

1974 ve 1975'te Avrupa Rallikros Şampiyonası'nda yarışlar kazanmışlardır.

Avustralya Dayanıklılık Yarışlarında önemli başarıları vardır. 1965, 1966 ve 1967 yılında 1.lik, 1964’te iki , 1966, 1968, 1969 ‘da iki kez 2.lik, 1968’de bir 3.lük ile o zamanlara göre 6 ve 12 ve uzun mesafe yarışlarında Mini’ler dayanıklılıklarını kanıtlamışlardır.

İngiliz Salon Otomobil Şampiyonası’nda 1961, 1962, 1969, 1978 ve 1979 yıllarında şampiyonlukları vardır.

Mini’ler, 1965 ve 1966'da Avrupa Ralli Şampiyonası'nda şampiyonluğu vardır.

DOSYAHABER