Büyük depremler atlattık fakat yine de akıllanmadık haberi!
Türkiye’de bina güvenliği ve denetim sisteminin iyileştirilmesi gerektiği sıkça vurgulanırken, Meclis’e sunulan yeni yasa teklifi tartışmalara yol açtı.
Hayatımız Ahbap-Çavuş İlişkisine Bağlanıyor
Türkiye’de bina güvenliği ve denetim sisteminin iyileştirilmesi gerektiği sıkça vurgulanırken, Meclis’e sunulan yeni yasa teklifi tartışmalara yol açtı. Bu teklif, müteahhitlerin denetim firmalarını kendilerinin seçmesine olanak tanıyarak eski sisteme geri dönüşü hedefliyor. Uzmanlar, bu durumun yapı denetiminde zafiyet yaratacağı ve deprem riskini artıracağı uyarısında bulunuyor.
Müteahhitler Denetimi Tekrar Seçebilecek
Teklifin yasalaşması durumunda:
- 500 metrekareye kadar olan inşaatlarda, denetim firması müteahhit tarafından seçilecek.
- 500 metrekare üzerindeki inşaatlarda, önerilen iki firmadan biri yine müteahhitin tercihine bırakılacak.
Bu düzenleme, 2019 öncesindeki “ahbap-çavuş ilişkisi” eleştirilerinin tekrar gündeme gelmesine neden oldu.
Deprem Riskine Karşı Geri Adım mı?
Çevre ve Şehircilik eski Bakanı Mehmet Özhaseki, 2018’de yürürlüğe giren yapı denetim yasasının önemine şu sözlerle dikkat çekmişti:
“Müteahhitler, kendilerini denetleyecek firmaları seçiyordu. Bu ilişkiler tadını kaçırdı, denetim yapılmaz hale geldi. Yeni sistemle denetçiler bilgisayarla belirlenecek.”
2019’da getirilen düzenleme sayesinde:
- Yapı denetim firmaları, müteahhitlerle ticari bağ kurmaksızın, sistem tarafından atanıyordu.
- Bu değişiklik, denetim zafiyetini önlemek ve deprem riskine karşı binaların kalitesini artırmak amacıyla hayata geçirilmişti.
Uzmanlardan Uyarı: Denetim Zafiyeti Kapıda
Yapı Denetim Kuruluşları Birliği ve eski başkanı Tekin Saraçoğlu, yeni düzenlemenin:
- Denetim bağımsızlığını ortadan kaldıracağını,
- Müteahhitlerin kazanç odaklı hareket edebileceğini,
- Usta ve işçilerin binaları hızlı tamamlamak adına risk alabileceğini savunuyor.
Saraçoğlu’na göre, yasa değişikliği ile inşaatlar müteahhit ve çalışanların insafına bırakılabilir. Bu durum, deprem riski yüksek bölgelerde ciddi sorunlara yol açabilir.
2019 Düzenlemesi Neden Önemliydi?
2019’da uygulamaya konulan sistem, müteahhitlerle yapı denetim firmalarının doğrudan ilişki kurmasını engelliyordu.
- Denetim firmaları, dijital sistem tarafından rastgele atanıyordu.
- Bu uygulama, deprem güvenliği açısından hayati önem taşıyan bir adım olarak kabul edilmişti.
Eleştiriler ve Beklentiler
Yeni yasa teklifine yönelik eleştiriler:
- Yapı denetim sisteminin şeffaflığını zedeleyeceği,
- Riskli binaların artışına neden olacağı yönünde.
Uzmanlar, deprem tehlikesi göz önünde bulundurularak, denetimlerin bağımsız ve etkin şekilde sürdürülmesi gerektiği konusunda hemfikir.
Ekleme Tarihi: 26 Kas 2024 09:03
