Cep telefonu pilinden elektrikli otomobile Çinli BYD markası

Yazımıza başlamadan önce belirtmeke fayda var, yazı sonunda elektrikli araç alırken dikkat edilmesi gereken önemli bir hap bilgi vereceğim.

“Çinli BYD, ABD’li Tesla’nın ezeli rakibidir. Tesla 2023 eylül ayında 5 milyonuncu aracını üretti. BYD ise önümüzdeki yıl başında 6 milyonuncu fişli hibrit (plug ın hybrıt) ve elektrikli aracını üreterek Tesla’yı geçmiş durumda!”

“BYD, elektrikli araçlar için pil teknolojisini kedni geliştiriyor ve mütevazide değil, pil konusunda en iyilerinden. Son yirmi yılda tesla 863 patenti mevcut iken byd daha fazla mühendise sahip ve patent sayısı 13 bin dolaylarında!”

Daha önceki yazımızda Çin otomobil endüstrinden bahsetmiştik. Kendi iç pazarına ihiyaçları karşılamak ve başka ülkelerin otomotiv markalarının motorlu araçlarını üreten Çin, artık milliyetçi bir çizgide özellikle 2000 yıllarında temeli atılan otomotiv markaları ile küresel otomotiv pazarında diğer markalar için tehdit oluşturmaktadır.

Geçen haftalarda iyi bir tarihi olan Mazda, Türkiye’deki satışlarını çekti. Artık yeni Çinli nesil, şu anki Japon neslini gececek enerji, motivasyonları ve milli bir çizgileri var. 1980’li Japon neslinin ABD yatırımlarını şu anda Çinliler yapıyor diyebiliriz.

Özellikle içten yanmalı motorlarda ilk araç olan Motor wagen’den sonra elektrikli araçlar ile piyasaya giren başta ABD’li Tesla ve Premium Çinli markalar. İçten yanmalı motorlarda 1 asrı bırakan otomotiv devlerine karşı özellikle pil-batarya üretimi, sarj teknolojilerinde ihtisaslaşmış Çinli otomotiv markaları tehdit olmaya geliyor.

Bildiğimiz markalar her ne kadar içten yanmalı motor, sanzıman, saşi, süspansiyon, sürüş hissiyatı konusunda uzman ve tecrübeli olsada sektör elektrikli araçlara geçildiğinde ufak bir bocalama geçirdiler.

Geçtiğimiz yazımızda bir otomobilden daha fazlası Tesla’da ilk araçlarını ve otomotiv hissiyatında marjinal olan Lotus’tan destek almıştı.

Tesla bunun üstüne sarj, pil, sarj istasyonları , otonom sürüş ve yapay zeka eklemişti. Bu cep telefonlarındaki tuşlu telefon ile dokunmatik telefona geçiş tadında bir süreçteyiz.

Çinliler artık ürete ürete know-how, teknolji, pil ve sarj teknolojileri, otonom sürüş ve yapay zeka nerede ise tüm teknolojileri elinde. Çinliler artık kaliteli üretebiliyorlar.

Çünkü başka ülkerin Premium markalarını ucuz iş gücü ile kaliteli işçiliği de ve 1,5 milyar tüketici nufüsları ile küresel Premium lüks markaların yatırım ve üretimini çekerek tüm sır, know –how ve teknolojileri öğrendiler.

“BYD ŞİRKETİ 1995 yılında kurulmuş olup , cep telefonları için şarj edilebilir pil talebini karşılamayı amaçlamaktadır. Bu sektördeki ana tedarikçidir ve ana müşterileri Motorola, Nokia, LG ve Siemens gibi şirketlerdir .”

Bugün ki hikayesi olan marka BYD, otomotiv endüstrisinin elektrikli araçlara kayması ile bir akü üreticisinin elektrikli araç üretiminde bir fırsat yakalamasıdır.

BYD, sedanlar, crossover'lar, MPV'ler, SUV'lar, tek koltuklular, çift katlı ve körüklü otobüsler, uzun mesafe otobüsleri, vanlar ve kamyonlar dahil olmak üzere çok çeşitli araç türleri sunmaktadır.

BYD, Tesla’nın en dişli rakibi 600 binden fazla personel ve 90 bine yakın mühendis ile güçlü bir şirket imajı mevcut.

CEP TELEFONLARI PİLLERİ KONUSUNDA LİDER OLAN BYD’NİN İLGİNÇ HİKAYESİ !

BYD, 28 yıllık yüksek hızlı büyüme süreci boyunca, başlangıçta sadece 20 çalışanı olan küçük bir şirketten, bugün 230.000'den fazla çalışanı olan küresel bir şirkete dönüştü.

BYD, altı kıtada 30'un üzerinde sanayi parkı kurmuş ve elektronik, otomobil, yeni enerji ve demiryolu taşımacılığı ile ilgili sektörlerde önemli bir rol oynamıştır.

BYD, 1995'te kimyager Wang Chuanfu tarafından , Çin'in Shenzhen şehrinin Longgang Bölgesi'ndeki Buji Kasabasında 20 çalışanlı küçük bir fabrika olarak kuruldu.

Başlangıçta yalnızca Sony ve Sanyo'nun ithal ürünleriyle rekabet eden şarj edilebilir piller üretiliyordu.

BYD, dünyanın en büyük şarj edilebilir pil üreticisi olmasının alt yapısında üretim maliyetlerinde ortaya çıkan avantaj ve Çin'deki yabancı mallara yönelik nispeten yüksek ithalat tarifeleri, şirketin kalıcı bir büyüme elde etmesini sağladı

1995 yılında kurulan BYD şirketi, küresel Nikel-kadmiyum pil pazarının %65'ini elinde bulundurmakta olup, lityum-iyon pillerde %30 pazar payı ile dünya lideridir.

Başlıca müşterileri Samsung, Nokia ve Motorola gibi cep telefonu üreticileri idi.

BYD, nikel-kadmiyum akümülatörlerin yanı sıra cep telefonları için pil, şarj cihazı ve klavye satışında da en büyük pazar payına sahiptir.

BYD’NİN BİR OTOMOBİL ÜRETİCİSİNİ SATIN ALMASI İLE OTOMOTİV ENDÜSTRİSİNE ADIM ATMASI:

Çok değil kurulduğu yıldan 8 yıl sonra 2003 yılında Çinli şehir otomobil üreticisi Qichuan Automobile Company'nin satın aldı.

Ancak o dönem Çin hükümetinin planı büyük devlet markalarını yatırım yapmak, desteklemek ve birleştirmek idi. O zamanlar özel sektör yatırımcının işi zor idi. O tarihten bu yana BYD, BYD Auto Co. Ltd. ticari ismi aldı.

BYD'nin geliştirdiği 316 kodlu ilk otomobil, tasarımının kötü olması nedeniyle bayiler tarafından reddedildi ve pazara ulaşamadan hurdaya çıkarıldı.

Devlet yardımı olmadan BYD, satın aldığı Qichuan Otomobil şirketinde satın aldıktan 1 yıl sonra F3 Sedan, F4 mini şehir arac ve F6 station wagonu Şangay Otomobil Fuarında sergilediler.

O zamanlar taklitçi olan Çinliler BYD F3’ü Toyota Corolla’ya benzeterek satışta başarılı olmayı kaliteden önce tasarımın öneminin farkına vardılar.

2005 yılında BYD F3 sadece ilk yılında 63.000 adet satarak başarıyı yakaladı. 1,5 yılda 100.000 satışı geçen BYD F3 başarısından sonra BYD, 2007 yazında BYD F6 modelini üretti.

ELEKTRİKLİ ARAÇ KONUSUNDA POPÜLER OLAN BYD’NİN İLK ARACI NE ZAMAN VE NEREDE ÇIKTI?

2006 Pekin Otomobil Fuarı'nda BYD, F3'ün akülü elektrikli versiyonu F3e'yi sergiledi. O zaman ki teknolojiye göre 300 km’den fazla menzili vardı. BYD 3 yıl sonra BYD F3’ü piyasaya sürmek istesede 2010 yılında sarj alt yapısı olmadığından dolayı proje rafa kalktı.

BYD, İÇTEN YANMALI MOTORLARDA NASIL BAŞARILI OLDU ?

BYD, o zamanlar Çin yapımı eski teknoloji ama sağlam Mitsubishi Motorlarını üreterek ayakta kaldılar. Daha sonra Mitsubishi Motors tasarımlarını geliştirerek kendi motorlarını yarattılar.

BYD, dört yıl sonra F0 şehir içi aracı ( F1 ismini veremediler. Formula 1’in kısaltması F1 FIA’dan telif hakkını alamazlardı zaten ) ve F6 sedanın lansmanını yaptılar.

BYD’YE HANGİ İŞ ADAMI DESTEKLEDİ ?

Amerikalı milyarder WarrenBuffett, yatırım fonu MidAmerican aracılığıyla BYD’nin %10'unu satın aldı.

ÇİN’İN EN ÇOK SATAN ARAÇLARINDAN BYD !

2008 yılında BYD F3, Çin'de en çok satan ilk "saf" Çin otomobili oldu. Bu başarıdan sonra BYD F3'ün plug-in hibrit versiyonu F3 DM'yi piyasaya sürdü.

DÜNYA’NIN İLK PLUG IN HYBRİT ARACI BYD YAPTI:

Yukarıda bahsettiğimiz BYD F3'ün plug-in hibrit versiyonu 2008 yılında dünyanın ilk üretim modeli plug -in hibrit otomobili olarak tarihe geçti.

BYD F3, Şangay Uluslararası Otomobil Fuarı'ndan “En İyi Yeni Model” ödülü ve Chinacar Billboard'dan “En İyi Fiyat-Performans Oranı” ödülü. BAE Zayed Future Energy tarafından verilen ve 15 Ocak 2013'te kazandığı “Büyük İşletme Sınıfı Finalistleri Ödülü” ne layık görülen ilk Çinli şirket yaptı.

“BYD : Build Your Dreams’in kısaltmasıdır ki anlamı hayallerinizi inşa edin anlamındadır ki. Bu benim nezdimde bir otomobil markasından daha çok slogandan kısaltılmış akıllıca bir yaklaşım ancak bu rivayettir. BYD Çince yazılmış Biyadi’nin Latincesidir.”

ÇİN’DE ÜRETİLEN ÜSTÜ AÇILIR İLK COUPE OTOMOBİL BYD’NİN !

2009 yılında BYD, Çin'de üretilen ilk üstü açılır coupe otomobil olan S8’i piyasaya sundu. Bunu % 100 elektrikli bir minivan olan BYD e6 takip etti. Bunu 2010 yılında BYD F6'nın hibrit versiyonu F6DM modelleri takip etti.

BYD ELEKTRİKLİ OTOBÜS İŞİNE GİRİYOR!

2010 yılında BYD’nin geliştirdiği BYD ebus, elekrikli otobüsler belediye otobüsü olarak Çin, Hollanda ve Almanya’da kullanılmaya başlanmıştır.

2010 yılında, artık Mercedes-Benz Group AG olarak bilinen BYD Auto ve Daimler AG , yeni enerji araçlarının araştırma ve geliştirmesine odaklanmak için Denza adlı bir markayla Shenzhen BYD Daimler New Technology adında 50-50 ortak girişim kurdu.

BYD, 2010 yılında BYD Auto 519.800 araç satarak Çin'de üretilen araçlar arasında sekizinci sıraya yerleşti.

BYD, 2010 yılında ABD'li iş dergisi Bloomberg Businessweek tarafından dünyanın en iyi performans gösteren teknoloji şirketi seçilmiştir.

BYD, 2013 yılında yaşlanan BYD F3DM'nin yerine plug in hibrit BYD Qin modelini piyasaya sundu.

2013 yılında ise Çin'de 506.189 binek otomobil satan BYD, Çin’de 10. Sırada yer alsada bu onu en çok satan yerli marka yaptı.

BYD, 2014 yılında Kaliforniya’da BYD ebus için akülü otobüsüne yönelik bir montaj fabrikası kurmuşlardır.

2014 yılında BYD’nin otomobil satışları Çin’de 440.000 adede ulaştı.BYD, Chery, Geely ve Great Wall ile birlikte Çin'in en büyük dört bağımsız otomobil üreticisinden biri oldu.

Geleceğe yatırım yapan BYD, elektrkli ve hibrit araçlar üreterek kendini göstermiştir ve bu elektrikli araç tasarlamak ve satmak için Mercedes ile teknoloji ortaklığına başlamıştır.

BYD, 2015 yılında piyasaya sunulan BYD Tang plug in hibrit yani fişli hibrit crossover SUV ABD’li JD Power araştırma şirketinin kalite araştırmalarında üst sıralarda yer aldı. BYD Dynasti tasarım felsefesini Qin modelinden sonra Tang ikinci modeli idi.

BYD’NİN SATIŞLARDAKİ HIZLI YÜKSELİŞİ!

BYD, 2015 yılında Tayvanlı elektrik araç üreticisi Luxgen’in önünde dünyanın en çok satan elektrikli araç markası oldu.

BYD, 2016 yılında art arda ikinci kez 100.000'den fazla ünite teslim ederek aynı konumda yer aldı. 2016 yılında da BYD satışlarda Luxgen’in önünde yer aldı.

BYD, 2016 yılında Pekin için elektrikli temizlik kamyonu üretti. BYD ayrıca DHL firması için, Shenzhen'in Merkezi İş Bölgesi (CBD) ve çevre bölgelerde günlük lojistik işleri için elekrikli BYD M3 modelini üretti.

BYD, 2016 yılında BYD markasını tasarım anlamında şaha kaldıracak Alfa Romeo, Audi ve Lamborghini’nin baş tasarımcısı Wolfgang Josef Egger’i işin başına geçirdi.

BYD, 2017 yılında Arjantin’de Salta valisi ile elektrikli araç fabrikası kurulumu için anlaşma imzaladılar.

BYD, 2017 yılında BYD ebus’larını İtalya Torino şehrine de pazarlamayı başardı. Madrid Belediyesine 30 adet BYD K9UB elektrikli otobüste pazarladılar.

BYD, 2018 yılında Fransa’nın Beauvais şehrinde elektrikli otobüs montaj hattını kurdu.

ELEKTRİKLİ ARAÇLARDA TESLA İLE YARIŞAN BYD

2018 yılında BYD, Tesla Motors'un 245.000 adet elektrikli otomobil satışına karşılık 248.000 adet elektrikli otomobil sattı .

ELEKTRİKLİ OTOBÜSLERDE BYD MARKASININ AĞIRLIĞI!

2019 yılı başında BYD, dünya çapında elektrikli otobüslerde neredeyse %20'lik bir pazar payına sahipti ve bu iddialı bir yüzde idi.

2022'nin ilk yarısında BYD, Çin'de 647.914 elektrikli otomobil satmıştır.Bu rakam 2021'e göre %312 artışla Tesla'dan neredeyse 100.000 araç daha fazla oldu. “Mart 2022'de BYD Auto, şarj edilebilir elektrikli araca odaklanmak için saf içten yanmalı motorlu araçların üretimini sonlandırdı.”

Tesla bu nedenle elektrikli otomobillerde 1 numara olmayı sürdürüyor. Tesla, sadece elektrikli araçlar üretirken, BYD plug-in hybrit araç satışıda mevcut.

BYD’ NİN KÜRESEL SATIŞLARINDA DURUM NEDİR ?

BYD’nin küresel satışları 2010 yılında 520 binin üzerinde idi bunu 2011 ve 2012 yıllarında 450 bin bandı izledi. 2013 yılında tekrar 510 binin üzerine çıktı. 2014 ve 2015 yıllarında 445 binin az üzerinde satışlar izledi. 2016 yılında 507 bin, 2017’de 415 binin az üzerinde bir satış ve 2018 yılında 525 binin az üzerinde seyretti. 2019,2020 ve 2021 yılında sırasıyla 465 bin, 427 bin, 744 bin şeklinde satışlar devam etti.

BYD, 2022 yılında 1.871.866 adet satış ile adeta patlama yapmıştır.

Bunda daha sonra bahsedeceğim bir Çin pazarlama stratejisi olan 2. Marka yaratma ile 2015 yılında satışları desteklemiştir. Bu markası Denza idi.

“BYD, 2022'nin ilk yarısında yaklaşık 641.000 ev satarak tesla'yı geride bırakarak dünyanın en büyük fişli hibrit ve elekrikli araç markası oldu.”

“BYD, Çin'de tek bir yılda bir milyon yeni enerji aracı yani elektrikli araç ve fişli hibrit araç üreten ilk otomobil üreticisi oldu.”

BYD, Çin’in fişli hibrit ve elektrikli araç satışlarında 2014 ve 2019 arasında 6 yıl üst üste 1. Olmuştur.

BYD, 2023 yılının ilk çeyreğinde Çin'de 440.000'in üzerinde satış gerçekleştirerek Volkswagen'i geride bırakarak ilk kez Çin'de en çok satan otomobil markası oldu .

BYD, ikinci premium alt markası olan Yangwang markasını 2023 yılının başında oluşturdu. lüks plug-in hibrit elektrikli SUV Yangwang U8 ve hyper spor aracı Yangwang U9’u tanıttı.

2023 yılı için BYD, küresel satışlarda Dünyanın en büyük fişli hibrit ve Tesla’dan sonra Dünyanın 2. Büyük elektrikli araç markasıdır.

“BYD, 2023 yılında 5 milyonuncu fişli hibrit ve elektrikli aracını üreterek Çin’in en güçlü araç üreticilerinden biri haline geldi.”

Yine bu yıl asıl sektörü pil olan BYD’nin pil bölümü, elektrikli 3 teker ve elektrikli skuter üreticisi Huaihai Holding Group ile dünyanın en büyük sodyum iyon pil üretimi için ortaklık kurdu.

BYD ELEKTRİKLİ ARAÇ TEKNOLOJİSİNDE HANGİ RAKİP FİRMAYI KULLANDI ?

2022'de BYD, Seal araç serisiyle, pili aracın gövdesine entegre eden, hücreden gövdeye teknolojisine sahip ilk elektrikli arabaları üretime soktu.

BYD, bu teknolojiyi 2011 yılında kurulmuş ve elektrikli araçlar ve enerji depolama sistemleri için lityum iyon pillerin yanı sıra pil yönetim sistemleri (BMS) üretiminde uzmanlaşmış bir Çinli şirket olan CATL olarak kısaltılan Contemporary Amperex Technology şirketinin teknolojisini kullandı.

2019 yılında durdurulan hücreden pakete teknolojisi yerine hücreden gövdeye teknolojisine geçtiler. BYD, Tesla ve Xpend bu teknolojiyi kullandığı bilinen elektrikli otomobil markalarıdır.

BYD, 2022 yılında dünyanın en büyük elektrikli ve hibrit araç üreticisi haline gelmiştir. Aynı zamanda BYD 2022 yılı başında şarj edilebilir lityum iyon pil üretiminde CATL Contemporary Amperex Tecnology ve LG Energy Solution'ın ardından dünyada üçüncü sırada yer aldı .

BYD, Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası ve Shenzhen Menkul Kıymetler Borsası'nda halka açık bir şirket olarak listelenmiştir.

BYD’DE ÇALIŞMA KOŞULLARI NASIL ?

Çin’deki işçi hakları savunucusu China Labor Watch (CLW), 2011 yılında yayınladığı raporda BYD'nin Çin çalışma yasalarını ihlal ettiği, işçi ücretlerinin düşük olduğu için fazla mesaiye zorlandığı ve ailelerinden uzak işyerlerinde çalıştırıldığı ile ilgili konular gündeme getirmiştir.

Çalışma saatleri ayda 320 saate ulaşabiliyor ve yoğun dönemlerde çalışanlar art arda 14 güne kadar çalışıyor. Bundan dolayı işçi personel değişiminin çok sık olduğu ve gelen işçi personelinin birkaç aydan fazla buna ayak uyduramadığından bahsediliyor. Tabi bu en az 10 yıl önceki bir durum günümüzde biraz daha iyileştiğini tahmin ediyorum.

BYD’NİN MARJİNAL ÇALIŞMA PRENSİBİ NEDİR ?

BYD, anavatanı Çin’in düşük işgücü maliyetlerinden de yararlanıyor, güç pilleri üretim hatlarını sermayeden daha çok iş gücü emeğine dönüştürüyor, sağlam bir tedarik zinciri sistemi ve azaltılmış üretim maliyetleri aracılığıyla rekabet avantajından faydalanıyor.

BYD, küresel anlamda kendi ürettiği hat, kalıp, yedek parça, teknik ve teknoloji ile başkasına bağımısız kendi ayakları üstünde durabilen en yüksek dikey entegrasyon derecesini yakalayan markalardan biridir.

“BYD'nin araç bileşenlerinin %70'inden fazlası kendi kendine yeterli bir şekilde tedarik ediliyor ve bu da kârı artırıyor.”

BYD’nin dikey entegrasyondaki vurucu gücü elektrikli araç endüstrisi için daha önceden ve şimdi pil, elektrikli motorlar ve bunların üretilmesine yönelik hammadde tedarik üretim ve prosesinde deneyimli, eski ve zaten bildikleri bir iş olmasındadır.

“Elektrikli otomobil üreticisi olmak, otomobil üretmeden daha fazlasıdır. Ondandır ki yüzyıllık eski otomobil markaları zaman zaman BYD gibi pil, batarya, şarj gibi bu endüstrilerde hakim olan firmaların geride kalması şaka değildir.”

TESLA İLE BYD ARASINDAKİ EN ÖNEMLİ FARK NEDİR ?

Araştırmalarım neticesinde göze batan olay söyledir. BYD Seal modelinin bileşenlerinin % 75’ini BYD tek başına üretirken Tesla Model 3 bileşenlerini Tesla’nın kendi üretip tedarik etme %’si % 54 !. Tabi daha önceki yazımızda yazdığım gibi Tesla Model 3 Tesla’nın e ucuzu ve Çin’de üretiliyor. Ancak Birçok elektrikli araç üreticiside Çin’e muhtaç olduğundan Çinli elektrikli araç üreticilerini es geçemiyorum.

BYD’NİN ÜRETİM ÜSLERİ NEREDEDİR?

BYD, Çin’de 12 üretim tesisi, Hindistan, Macaristan, Romanya, ABD,Brezilya ve Arjantin olmak üzere toplam 19 üretim tesisi bulunuyor.

BYD'nin Çin'de Shenzhen, Şanghay , Pekin ve Shaoguan'da yaklaşık 10.000 bilim insanının çalıştığı dört araştırma ve geliştirme merkezi bulunmaktadır.

BYD’nin Çin Xi’an’da 2 üretim tesisi, Çin Changsha’da 1 üretim tesisi, Shaoguan’da 1 üretim tesisi ve Ar-ge merkezi, Şangay’da yedek parça üretim fabrikası mevcuttur.

2013 yılında açılan Elektrikli otobüs üretim tesisleri sırasıyla ABD Kaliforniya, Çin Dalian’da ve Brezilya Campinas şehirerinde fabrikalar açıldı.2019 yılında ABD Ontario’da bir otobüs fabrikası daha açıldı. BYD’nin Macaristan Komarom şehrinde de otobüs fabirkası bulunmaktadır.

BYD, 2023 yazında Brezilya’nın Camaçari kentinde Ford'un eski fabrikasını satın aldıktan sonra 620 milyon dolarlık yatırım ile elektrikli otomobil fabrikası inşasına başladı.

“Yerel basına göre BYD binlerce elektrik mühendisi ve kimyager araç menzilini artırmaya yönelik daha hafif daha az yer kaplayan yeni tip yüksek enerjili hücre geliştirmek için çalışıyorlar. Aslında bir çük elektrikli araç üreticisinin ana hedefi de bu şekildedir.”

BYD’NİN KENDİSİNDEN GÜÇ ALDIĞI ŞİRKETLERİ NELERDİR?

BYD, Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası'nda bağımsız bir holding şirketi olarak listelenen BYD Electronics (International) Company Limited, kılıflar ve klavyeler de dahil olmak üzere cep telefonlarına yönelik dünyanın en büyük bileşen ve modül üreticilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Şirketin Çin'deki üretim tesislerine ek olarak Hindistan'ın Chennai kentinde, Macaristan'ın Komarom'unda ve Romanya'nın bir teknoloji parkı olan Cluj-Napoca'da da bir fabrikası bulunuyor.

BYD LED firması, 2008 yılından bu yana öncelikle araçlara yönelik LED lambaların seri üretimi, sinyalizasyon teknolojisi ve sokak aydınlatması alanlarında faaliyet gösteriyor .

% 50 ortak girişimli BYD ve Shenzhen merkezli Daimler AG yani Mercedes ile 2010 yılında kurulan Shenzhen BYD Daimler Yeni Teknoloji Şirketi akülü elektrikli bir araç geliştirmeye yönelik teknoloji ortağı oldular.

BYD VE TOYOTA ORTAKLIĞI VAR MI ?

Evet, 2020'de resmileştirilen BYD Toyota EV Technology Co. Ltd. (BTET) şirketi ile merkez ofisleri Çin'in Shenzhen şehrinde bulunan BYD ve Toyota, adında bir ortak girişim kurdular. Ortak girişim tarafından tasarlanan ilk ürün, FAW Toyota tarafından üretilen Toyota bZ3 modeli oldu.

ELEKTRKLİ OTOBÜSLERDE DUAYEN OLAN BYD HANGİ İNGİLİZ OTOBÜS ÜRETİCİSİ İLE İŞBİRLİĞİ YAPTI ?

2015 yılında İngiltere pazarına özel elektrikli otobüsler üretmek üzere İngiltere'nin önde gelen otobüs üreticisi Alexander Dennis ile BYD işbirliği yaparak BYD'nin şasisi üzerine Alexander Dennis’in tek katlı Enviro 200 EV ve iki katlı Enviro 400 EV otobülesleri inşa edildi.

BYD’NİN YARDIMCI ALT MARKALARI NELERDİR ?

DENZA:

Yukarıda bahsettiğimiz BYD lüks araç üretimi için Daimler AG yani Mercedes ile işbirlği içerisinde idi. Bu birliktelikte Mercedes B serisi platformu üstüne BYD , Denza 500 modelini yaptı. BYD, Denza markasını oluşturarak Denza 500 Hatcback, Denza x Cross over Hatchback ve Denza D 9 MPV üretmiştir. 2021 yılında Mercedes hissesinin % 40 düşürüp, BYD’nin hissesi % 90 olmuştur.

YANGWANG:

BYD, Avrupalı lüks markalarla rekabet edebilmek için elektrikli otomobil markası Yangwang ( Çince Bakmak veya kıskanmak anlamına gelen bir anlamı vardır.) Bu yıl yani 2023 yılının başında oluşturdu.

BYD, otomobil fuarlarında farklı bir marka gibi algılattırmaya çalıştığı Yangwang U8 iri bir Off-road SUV sergiledi. Bu SUV da her bir tekere bir motor düşen bireysel çekiş teknolojisi inovasyonu ile tanıtıldı.

BYD’nin Yangwang U9 ise Çinlilerin tasarım dilini nasıl çözdüklerini gözler önün seren bir hyperspor bir otomobil idi.

FANGCHENBAO:

BYD’nin 2023 yazının basında duyurduğu kişiselleştirilmiş arazi ve pist otomobillerinin üreten bölüm olarak oluşturuldu. BYD bayi ağını değil kendi satış ve pazarlama mağazasını işletecek. Taze bir marka olan Fangchenbao’nun Bao 5 ilk Çin Chengdu otomobil fuarında görücüye çıktı.

BYD’NİN TASARIM FELSEFESİ NEDİR VE HANGİ SÜRPRİZ BİR İSMİ TRANSFER ETMİŞLER?

Hiç süphe yok ki, bazen İngiliz kalitesi tasarımı bazende İtalyan estetiğine atıfta bulunan Çinliler. Tasarım dilini çözmüşe benziyorlar. Zaten tasarım ve yeni marka heyecanı ile satma prensibine sahipler.

2019 yılında şahlanan BYD, tasarımda daha önce Alfa Romeo, Audi ve Lamborghini’nin baş tasarımcısı Wolfgang Josef Egger’i transfer etti. Ekibin ilk ortak çalışması olan E-SEED GT'yi Nisan 2019'daki Auto Shanghai endüstri fuarında tanıttı. Tasarım konsepti, geleneksel Çin ejderhasının çizgilerini yansıtıyordu.

BYDi tasarım felsefesini ikiye ayırıyor. Bunlar Dynasty serisi ve Ocean serisi şeklindedir.

BYD Dynasty serileri, üst düzey araçlara odaklanıp ejderhadan ilham alan tasarımları benimserken, Ocean serisi araçlar dalgalar ve akıcı çizgiler kullanarak "Deniz Estetiği" konsept tasarımını benimseyerek daha genç müşterileri hedefliyor.

Ayrıca deniz hayvanı isimleri,savaş gemisi ismi ve Çin’in altın çağı kabul edilen Han Hanedanlığın ismini modellendirme yaparken kullanıyorlar.

BYD, taksi ve filo araçları için “e” serisi şeklinde adlandırıyor.

BYD’NİN KÜRESEL OLARAK ORGANİZE OLMASI:

BYD, eski modelleri kalite ve estetikten değil fiyatla rekabet ettiği yıllar olan 2009’larda Afrika, Güney Amerika ve Orta Doğu'ya araba ihraç etmeye başladı.

2019 yılında vizyon misyon değiştiren marka Egger’in baş tasarımcılığında şahlandı ve kalite ve de estetik bir arada olan 2020 yılından bu yana elektrikli araçlara öncelik vererek küresel varlığını hızla genişletmeye başladı.

2023 yılı itibarıyla BYD Auto'nun araçları dünya çapında 70'in üzerinde ülkede satılmaktadır.

Dünya’yı saran Çin Otomobil markası istilasına BYD’de katılarak 2020 yılında Norveç’e ilk BYD Tang Suv ve elekrikli otobüsü ebus’ı ihraç etti. Sonra 2 yıl içinde Danimarka, İsveç, Hollanda, Almanya, Fransa ve Belçika'ya da ihracatları başladı.

BYD, en son Atto 3 SUV ile de İngiltere pazarına 2023 Martında adım attı.

BYD, Avustralyalı elektrikli araç distribütörü EVDirect ile ortaklık kurarak 2022 yılında Avustralya pazarına BYD Atto 3 SUV ile piyasaya girdi. Çocuk koltuğu bağlantı uyumsuzluğu nedeniyle gecikmeli bir şekilde piyasaya girdi. BYD Atto 3 Avustralya’da Tesla Model 3'ün ardından Avustralya'da en çok satan ikinci elektrikli araç oldu. 2022 yılında BYD, Avustralya’da Tesla ve MG’den sonra en çok satan 3. elektrikli araç odu. 2023’ün ilk yarısında da BYD, Avustralya’da Tesla’dan sonra en fazla satan 2. Elektrikli marka olmasını koruyor.

BYD, 2022 yılında Taylandlı Rever Automotive ile Tayland’da satışa başladı. 2023 yılında BYD, Tayland'da yeni bir elektrikli araç fabrikası kurma planlarını duyurdu ve önümüzdeki yıl üretime geçmesi planlanıyor.

BYD, ABD’de Kuzey Amerika genel merkezi 2011 yılında Los Angeles'ta açıldı. 2013 yılı itibarıyla BYD Auto, Amerika Birleşik Devletleri'nde BYD e6 ve elektrikli otobüsleri ihraç etti. BYD, Los Angeles Metro Otobüs sistemine ilk olarak 2015 yılında otobüs sağladı. Los Angeles Times tarafından 2018 yılında yapılan bir araştırmada , BYD otobüslerinde güvenilirlik sorunları tespit edildi.

BYD, 2021 yılında 1002 elektrkli otobüs Kolombiya’ya ihraç etti. 2022 yılında Brezilya, Kolombiya ve Kosta Rika'da elektrikli binek araç satışına başladı.

BYD’NİN BMW LOGOSUNA BENZİYEN LOGO GEÇMİŞİ:

BYD, mavi ve beyaz renkler sırasıyla gökyüzünü ve bulutları temsil eden ilk logosunu 2003 ile 2007’de kullandı. Logo, BMW yuvarlak şekli mavi beyaz rengi benzerliği nedeniyle eleştirildi .

Bu eleştrilerden sonra BYD, ovai içi kırmızı BYD harflerini 2008 yılından 2020 yılının sonuna kadar kullandı.

2021 yılında daha zarif gümüş harfli BYD başharfleri ve altta çin alfabesi ile BYD yazısı logo olarak 1 yıl kullanıldı.

2022 yılında mevcut logo kırmızı BYD başharfleri şeklinde sadeleştirildi.

PİL KONUSUNDA UZMAN OLAN BYD’NİN BLADE BATTERY TEKNOLOJİSİ NEDİR?

Eski işi pil olan BYD’nin yan markası olan Fin Dreams şirketinin Lityum Demir ve Fosfattan tasarladığı elektrikli araçlar için son teknoloji pilin adıdır.

Blade pil, 96 cm. uzunluğunda ve 9 cm kenişliğinde köşeli döner bıçağını andıran plakalardır.

Blade pil güvenlidir; Çünkü Blade pil delindiğinde ateş ve duman çıkarmaz.Yüzey sıcaklığı en kötü şartlarda 60 dereceyi geçmiyor.

“BLADE BATTERY, ÇİVİ PENETRASYON TESTİNİ GÜVENLE GEÇEBİLEN TEK GÜÇ PİLİDİR !”

Blade Battery veya Blade pil, BYD tarafından % 250 üstü aşırı sarj ve 300 derece ısıya karşu ne patlama ne de yangın çıkarmıştır. Ayrıca ezilme ve bükülmeye karşı güvenli olduğu iddia ediliyor. Bunlar kaza içinde önemli unsurlardır.

BYD’nin gövdeyi ve Blade Bataryayı entegre eden son CTB (Cell-to-Body) teknolojisiyle sunulan modelleri, süper spor otomobillerdeki kadar yüksek gövde dayanıklılığına sahip. Bu sayede üstün sürüş kabiliyetinin yanı sıra sürücü ve yolculara da daha iyi koruma sağlıyor.

BYD, 2021 yaz ortasından bu yana araçlarında bu teknolojiye geçmiştir. Avantajları yukarıda saydımıza ek; yüksek güvenlik, uzun menzil, kalıcı uzun ömür, ultra güç ve yüksek güç açısından avantajlara sahiptir.

Ancak çarpışma kaza sonrası, Blade Battery ile pil soğutucusunun iletken olmaması gerekmektedir ki BYD bunun bilicindedir.

BAZI ÇİNLİ ELEKTRİKLİ OTOMOBİL MARKALARINDA E-PLATFORM 3.0 NE DEMEKTİR?

Bildiğiniz gibi Elektrikli otomobiller yakıt deposui içten yanmalı motor ve sanzıman olmadığı için ayrı bir şasi yerleşim dizaynı gerekiyordu. Elektrikli araçlar için e-platform 3.0 dizaynı BYD gibi yassı piller aracın 4 teker ortası tabanına alınarak hem yerden tasarruf hem düşük ağırlık merkezi ile daha iyi yol tutuş. Aerodinami ve geniş iç mekan için daha uzun dingil mesafesi saplıyor. Daha iyi pil soğutma tasarımı gibi avantajlar sağlar.

E-platform 3.0, 800 volt hızlı sarj ile 1.000 km menzil, 5 dakikalık sarj ile 150 km menzil olanağı sunar. Dört teker sistemi ile 0-100 km hızlanma 3 saniye ve altına inmek mümkündür. Pil konusunda uzman BYD başka bir pil konusunda uzman vatandaşı Contemporary Amperex Technology tarafından başlatılan Hücreden gövdeye pil entegrasyonuna izin verir. BYD bu platformu kullanan bir markadır.

Özetle e-Platform 3.0 mimarisi, bir çarpışma durumunda enerjinin araç tarafından nasıl emileceğini kontrol eden ve yolcu kabinine müdahaleyi minimuma indiren bir yapıya da sahiptir.

BYD’NİN DEMİRYOLU TAŞIMACILIĞINDAKİ TASARIMI :

BYD’nin 600 milyon Euro'dan fazla yatırım yapan ve 1.000'den fazla mühendisi harekete geçiren beş yıllık bir Ar-Ge projesinin sonucu olan SkyRail, düşük inşaat maliyeti, prefabrik ray kirişleri sayesinde kısa inşa süresi, tırmanma kabiliyeti (maks. %10) ve daha dar dönüş yarıçapı (45 metre), dar ray kirişleri ve destek direkleri arazi kullanımını en aza indirir, tek yönlü saatte 10.000 ile 30.000 yolcuyu taşıma direnci vardır. Skyrail içleri yanmaz malzemeden yapılmıştır ve elektrik kesintisinde yedek aküleriyle 3 km'den fazla çalışabilir ve Treni istasyona ulaştırabilir.

BYD’NİN ELEKTRİKLİ FORKİFTLERİ:

BYD Forkliftlerinde Demir-Fosfat aküleri ile garanti süresi sonunda akü kapasitesinin %65'ten fazlası kalacak 10.000 saat veya 8 yıl garanti veriyor. Bu akü yukarıda da bahsettiğimiz gibi yanma, kısa devre, aşırı yük, delinme, ezilme, ıslanma ve daha fazlası gibi her türlü olumsuz koşul ve yanlış kullanım altında güvenlidir.

BYD’NİN ELEKTRİKLİ TİCARİ Etruck ve eVAN’ları :

BYD, lojistik ve inşaat alanlarında faaliyet gösteren kamyonların yanı sıra temizlik, depolama ve havalimanları gibi daha özel sektörlerdeki mesleki araçlara yönelik tamamen ihtiyaca yönelik kamyon ve van tasarlıyor.

BYD Etp3 , mini panelvanı 780 kg yükleme kapasitesi, 100 km maksimum hız, 275 km menzil sunuyor.

BYD Etm6, elektrikli kamyonet 4 ton taşıma kapasiyesi , 100 km maksimum hızi ve tam yük ile 200 km menzil sunuyor.

BYD Eth8 Kamyon, 11 tona yakın taşıma kapasitesi , 90 km maksimum hız ve 250 km menzil ve fren yaparken veya gaz pedalını kaldırırken (pil gücü %90'ın altında), kinetik enerji pili yeniden şarj etmek için elektriğe dönüştürülür. Fren balatası aşınmasını etkili bir şekilde azaltabilir, sürüş menzilini artırabilir ve enerji tasarrufu sağlayabilir.

Bunlar dışında BYD, BYD J9G (elektrikli çöp kamyonu), BYD J9C (elektrikli beton mikser kamyonu), BYD J9D (elektrikli konteyner limanı yük taşıma kamyonu), madencilik için BYD V60 ( elektrikli taşıma kamyonu ), BYD T8 yol kenarı süpürme elektrikli kamyoneti birçok endüstriye cevap vermektedir.

BYD Eyt ise 36 ton çekme kapasitesi, 47 km maksimum hız 10 saatlik menzili ile çok amaçlı bir elektrikli çekicidir.

BYD’nin ilk göz ağrısı elektrkli otobüsleri piller, elektrik motorları ve elektrik motoru kontrolörlerinde uzmandır. Kullanım amacına göre özellikle şehir içi taşımacılığının gözdesi 7 model sunan BYD elektrikli otobüslerişu şekidedir.

BYD, ABD pazarı için BYD’nin 2 çeşit elektrikli Okul Otobüsü üretiyor.

BYD eBus B11, 23-27 kişilik bir oturma düzeni sunuyor.

BYD eBus B13 42-47 kişilik oturma düzeni ile maksimum 70 kişi taşıyabiliyor ve 450 km’lik bir menzil sunuyor.

BYD eBus B15, 53 kişilik oturma düzeni ile 105 kişi maksimum taşıyabiliyor.510 km menzil sunuyor.

BYD eBus B18 körüklü ise 140 kişilik maksimum insan taşıma ve 420 km menzil sunuyor.

BYD eBus B19 körüklü ise 140 kişilik maksimum insan taşıma ve 470 km menzil sunuyor.

BYD eBus K7 ise 22 kişilik oturma düzeni ile küçük elektrikli otobüstür.

BYD eBus K9 UD ise 32-33 kişilik oturma kapasitesi ile 450 km kadar menzil sunuyor.

BYD’nin ortak geliştirdiği 2 otobüsten bir tanesi BYD-Castrosua B12 , 92 kişilik maksimum insan taşıma ve 450 km kadar menzil sunuyor. Bir diğeri BYD UNVI DD13 modeli ise 77 kişilik oturma kapasitesi ve 350 km menzil sunuyor ve 2 katlıdır.

İLK OTOMOBİLİNİ ÜRETİĞİNDEN 20.YAŞINA GİREN BYD’NİN ESKİ MODEL ARAÇ LİSTESİ :

BYD e5 kompakt sedan (elektrikli araç), BYD F0 süper mini ( benzinli motor ), BYD F3-R kompakt sedan, BYD F3 kompakt sedan (benzinli motor), BYD F3DM kompakt sedan ( plug-in hibrit , 2008–2013), dünyanın ilk seri üretilen fişli hibrit aracıdır. F3 Plus olarak da bilinen BYD Surui kompakt sedan (benzinli motor), F3'ün ikinci nesli ve e5 ile BYD Qin'in temelidir.

BYD F6 orta boy sedan, BYD Flyer şehir arabası, BYD G3 kompakt sedan,BYD G3-R kompakt sedan, BYD G5 kompakt sedan, BYD G3'ün halefi, BYD G6 orta boy sedan, BYD L3 (veya Yeni F3) kompakt sedan, BYD M6 MPV,BYD S1 yarı kompakt crossover SUV, BYD S6 SUV, BYD S7 SUV, BYD S8 roadstar.

BYD GÜNCEL MODELLER:

BYD e SERİSİ ELEKTRİKLİ: BYD e1 Şehir aracı, BYD e2 (2019’dan beri), BYD e3 Kompat sedan e2’nin sedanı, BYD e6 (2009’dan beri) taksi kullanım amaçlı, BYD e9 orta boy sedan.

BYD DYNASTY SERİSİ: BYD Han orta boy lüks sedan, BYD Qin kompakt sedan , BYD Tang orta boy SUV, BYD Song kompakt SUV ( Long versiyonu L), BYD Song Max MPV, BYD Yuan yarı kompakt crossover SUV(Yuan tabanlı BYD S2 yarı kompakt SUV) ve BYD Atto 3 , bu saydığımız Dynasty serilerinin fişli hibrit ve elektrikli şeklindedir. Dynasty serisinde elektrikli versiyonu olmayan fişli hibrit BYD Ming modeli var.

BYD OCEAN SERİSİ: Modellemeler deniz hayvanları (Yunus, Martı, Fok, Deniz Aslanı) ve gemi isimleri (Fırkateyn, Çıkarma gemisi, Destroyer) şeklindedir bu seri. Sadece elektrikli modeller : BYD Dolphin alt kompakt/kompakt hatchback, BYD Seal kompakt yönetici sedan, BYD Seagull şehir arabası ve BYD Sea Lion kompakt crossover şeklindedir.

Ocean serisi fişli hibrit modeller ise BYD Destroyer 05 kompakt crossover, BYD Seal DM-i (Destroyer 07) orta boy executive sedan, BYD Frigate 05 kompakt crossover SUV, BYD Frigate 07 kompakt crossover SUV, BYD Landing Ship MPV şeklindedir. Hem fişli hibrit hem elektrikli versiyonu olan BYD Seal U kompakt crossover SUV modelidir.

BYD, Türkiye’ye 3 modelle geliyor. Atto 3 , Seal ve Han modeli. 2024 yılının daha sonralarında BYD Seal U, BYD Tang ve BYD Dolphingibi modelleri de eklemek planlar arasında.

BYD Atto 3 Crosover SUV modeli 150 kw güç, 0-100 km hızlanma 7,3 saniye , sınırlandırılmış 160 km azami hız, karma 420 km şehir içi 565 km menzil ile geliyor. (204 beygir gücü ve 310 Nm tork) BYD Atto 3’ün Euro Ncap’ten 5 yıldızı mevcut. 2022 model BYD 3 modeli Euro Ncap’ten 5 yıldız almıştır. Bunda Yetişkin yolcu % 91, çocuk yolcu % 89, yaya güvenliğinde % 69 ve Yardım güvenliğinde %74 gibi hatırı sayılır bir performans sergilemiştir.

BYD Seal, 390 kw motor ve Audi quattro benzeri bir 4 çekiş iTAC (Akıllı Tork Adaptasyon Kontrolü) Sistemi ile benzersiz bir viraj giriş çıkışı sağlıyor. İF Tasarım Ödüllü spor sedan 0-100 km hızlanma sadece 3.8 saniye ve 570 km. menzil sunuyor.2024 ilk çeyreği ülkemize gelmesi planlanıyor. ( 530 beygir gücü ve 670 nm tork!). BYD Seal, Euro Ncap’te 5 yıldız almıştır, yetişkin yolcu %91, çocuk yolcu % 87, yaya güvenliği %82 ve güvenlik yardımında % 76 performans sergilemiştir.

BYD Han ise Premium lüks sedanı 380 kw’lık çift motorlu simetrik 4 çeker sistemi ile 0-100 km hızlanma sadece 3.9 saniye, 521 km menzile sahip. Bosch’un en son teknoloji IPB akıllı fren kontrol sistemi fren tepki süresini hassaslaştırıyor.

( 517 beygir gücü ve 700 Nm tork!). BYD Han modelinin şu anda çarpışma testleri ile ilgili bir bilgi bulunmuyor. Küçük hatcback BYD Dolphin ise Euro ncap’ten 5 yıldız almış durumda. BYD bu konuda kanımca çarpışma testlerinde sorunlu bir marka olmadığını söyleyebilirim.

Şu an Türkiye’de 4 satış noktası mevcut, bunlar: ikisi İstanbul, Ankara ve İzmir’dedir.

BYD Yetkili servisleri ise 20 ildedir. Bunlar: İkisi İstanbul, Bursa, Sakarya, Ankara, Kayseri, Adana, Kahramanmaraş, Adana, Mersin, Elazığ, Van, Samsun, Trabzon, Zonguldak, Balıkesir. İzmir, Muğla, Şanlıurfa ve Gaziantep’tedir.

2020 yılı Covid Döneminde sadece 7 günde maske yapma makinelerini üreterek ve 10 gün sonra da üretime geçerek bir günde 100 milyon maske üretim kapasitesi ile Dünyanın en büyük maske fabrikasını kurmuştur.

BYD’nin Türkiye konuçlanmasında ki kolaylık 14 yıldır Toyota 2016 yılından beri Totyota’nın lüks markası Lexus’un distribütörlüğünü yürüten ALJ Türkiye’nin etkisi benim nezdimde güvenilir bir giriş yaptı.

BYD, 8 yıl Garanti veya 200.000 km. Garanti veriyor.

BYD modellerinde standart larak sunulan ısı pompasının önemi nedir ve elektrikli araç alırken neden ısı pompalı olmasına dikkat etmeliyiz ?

Bilirsiniz şu anda kullandığımız içten yanmalı araç motorlarında yaşlanmış akü ve zayıf aküler kış ayları yani soğuk havada kendini iyice belli eder. Bunun sebebi aküdeki kimyasal reaksiyonların düşük sıcaklıklarda reaksiyonların zayıflaması ile yaşlanmış ve zayıf aküler kışa gelmeden değişmelidir.

İşte böyle bir durum elektrikli araçlarda kış aylarında lityum iyon piller, elektrik depolamak ve üretmek için kimyasal reaksiyonlara dayanır. Soğuk hava bu reaksiyonları yavaşlatarak performans ve menzilin düşmesine neden olur. Otomobil çalıştırıldığında akünün ısınması daha uzun sürüyor ve bu da verimliliği düşürüyor.

Elekrikli araçlarda özellikle soğuk kış aylarında menzili artıran en önemli teknoloji şu an ısı pompasıdır. Birde üstüne soğuk iç kabini ısıtmak için fanlı ısıtıcıda çalışınca menzilden feragat ediyorsunuz.Her ne kadar motorlar ve piller menzile zarar verebilecek aşırı ısı üretirken, havalandırma sistemi için kullanılmaya yetecek kadar ısı yoktur.

Isı pompası buzdolabının tersi prensibi ile çalışır. Yani ısı pompası dışarıdan havayı çeker, sıkıştırır ve ardından yoğunlaştırıcıdan gelen ısıyı aküdeki veya aracın içindeki sıcaklığı yükseltmek için kullanır.

Kabin ısıtması için ekstra enerji kullanmayı hesaba katmadan önce bile, kışın elektrikli araçların menzilinin yaklaşık yüzde 10 azaldığı tahmin ediliyor. Isı pompaları bu düşüşün azaltılmasına gerçekten yardımcı olabilir.

Isı pompalarını elektrikli araçlarında Tesla, Porsche ve BMW gibi duayen üreticilerde standart ve tabi ki BYE’de. Pahalı olsa da olmasa da elektrkli araç alırken opsiyon da bile olsa ekletmek önemlidir.

SABANCI’NIN TERCİHİ BYD’Mİ?

Şöyle ki, Enerjisa Enerji’nin araç sarj istasyonu operatörü Eşarj, BYD bayilerindeki sarj istasyonu kurulumunu üstlenecek. BYD’nin İstanbul’da 2, Anakara ve İzmir’de 4 bayisinde 70’ten fazla AC ve DC sarj istasyonları yer alacak. 2024 yılı içinde 20 BYD bayisinin AC ve DC sarj istasyonların kurulumunu Eşarj üstlenecek.