Gazı ucuza ithal edip pahalı kullandığımız kış hoş geldin
Önümüz kış ne kadar battaniye, polar, yorgan varsa hazırlayın; kapıyı, pencereyi izole edin. Ucuza ithal gazı pahalılıktan kullanamayacağımız kış hoş geldin!
TBMM’de 2023 yılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bütçesi görüşülürken, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez “Avrupa ülkeleri arasında vatandaşına en ucuz doğalgaz sağlayan üçüncü ülkeyiz” dedi.
Bakanın açıklamalarını duyduğumda biraz kafa yordum. Anlatılanlar istatistiki olarak doğruydu fakat bir de toplumsal hayata yansıması var ki hiç de övünülecek gibi değil.
Türkiye’nin uzun süredir dış politikasını Rusya ile iyi ilişkiler kurmak üzerine inşa ediyor.
Bu ilişkiler, Ukrayna’yı İşgali nedeniyle de yaptırımların hedefi olan Rusya’nın bir hayli işine geliyor.
Avrupa ile doğrudan kurulamayan ekonomik ilişkiler, Türkiye üzerinden kurulabiliyor.
Rusya ile ona yaptırım uygulayan ülkeler birbirine parmak sallıyor diğer taraftan kıyıda köşede ticari ilişkilerin devam etmesi sağlanıyor.
Rusya petrolünü, doğal gazını satacak ki ekonomisi krize girmesin bu nedenle Avrupa Pazarı’nı kaybetmek istemiyor.
Avrupa’nın önü kış, alternatif kaynakları sınırlı, ısınacak gaza ihtiyacı var. Rusya ile köprülerin atılmasından korkuyor.
Tek dertleri desteğini aldıkları seçmenin gazabına uğramamak.
Türkiye’nin Rusya ile yakınlaşması, Avrupa’nın gaz tedarik krizi yaşaması, dış ticarette sıkışan Rusya’nın Türkiye’yi aracı yapmak istemesi nihayetinde doğal gaz temin fiyatlarına da yansıyor.
Türkiye’de son 20 yılda doğal gaz kullanım imkanı sunulan vatandaş sayısı 69 milyon. Doğal gaz abonesi sayısı ise 19,1 milyon. Avrupa ülkelerine kıyasla Türkiye büyük bir pazar. 84 milyon nüfuslu bir ülkede 69 milyon vatandaşın doğal gaza erişimi var ve 19,1 milyon abone var.
Bu hem lüks ve diğer fosil yakıtlara göre daha sağlıklı bir enerji demek diğer taraftan tamamen doğal gaza bağımlı hale gelinmesi demek.
Diplomasi değişkendir bugün dost olduğumuz ülkeler yarın düşmanımız olabilir. Avrupa’nın gaz krizini yarın Türkiye’nin de yaşamayacağının garantisi de yok. Üstelik Almanya gibi birkaç yılda alternatif enerji kaynakları üretecek, Fransa gibi nükleer santrallerden temin yoluna gidecek doğal zenginliklerimiz ve altyapımız da yok.
Elbette sobaları, külleri odun kırmayı özlemedik. Doğal gazın konforunu da seviyoruz. Fakat her güzellikle olduğu gibi bir maliyeti var. Üstelik bazı maliyetler ödenebilir olmaktan da çıktı.
Pekiyi gerçekten tablo Bakan Özer’in aktardığı gibi mi?
Avrupa Birliği kurumları içerişinde bizim TÜİK’in vazifesini gören fakat güven duyulan bir kurum var. AB İstatistik Ofisi Eurostat. Ölçülebilir hemen her durumla ilgili raporları mevcut. Bu raporların içerisinde Türkiye’ye ilişkin veriler de bulunuyor.
Eurostat verilerine göre Avrupa’da enerji fiyatlarında (akaryakıt, elektrik ve doğal gaz) en çok artış Türkiye'de oldu. Şubat 2022 verilerine göre Türkiye’deki yıllık artış oranı Avrupa Birliği’nin ortalamasının 3 katını aştı.
Türkiye’de Elektrik, doğal gaz ve akaryakıt fiyatlarındaki yıllık enerji enflasyonu yüzde 97. Avrupa Birliği’ndeki enerji enflasyonu ise yüzde 29. Yani Türkiye’de enerjideki enflasyon AB’nin 3,3 katını aştı.
Bakan da zaten açıklamasında temin ederken Avrupa’dan ucuza temin ettiklerini söylüyor. Fiyatlar Euro ile ölçülüyor. Yani İsveç’teki bir doğal gaz kullanıcısı için 0,180 Euro birim olan fiyat Türkiye için 0,018 Euro civarlarında.
Pekiyi ucuza mal ediyoruz da ucuza tüketebiliyor muyuz, ısınabiliyor muyuz?
Cevabım çok net hayır!
Bırakın konforu ısınmayı, "Kombide en dip ayar var mı, güneşli günlerde yakmasak idare eder mi, pencereye kapıya sünger çekmenin faydası olur mu, battaniye polarla kışı geçiştirebilir miyiz?" vb. endişelerle hareket ediyoruz. Madem doğal gaz pahalı öyle ise elektrikle ısınalım demeye imkan yok.
Bugünlerde pişmanlığımız, sobaya uygun bacalı evlerde oturmamız olsa da kömür de ateş pahası... Dolar kuru ve enflasyon nedeniyle fiyatı uçmuş durumda…
Yani anlayacağınız, bu ülkede konutlardaki enerjiyi ısınmak için değil donmamak ya da kışı geçiştirmek için kullanıyoruz.
Euro fiyatla Avrupa’ya göre uygun olan doğal gaz temin fiyatı TL’nin satın alma gücünün düşük olması nedeniyle bir hayli pahalıya geliyor.
Yani ucuz gazı pahalı kullanıyoruz.
Önümüz kış ne kadar battaniye, polar, yorgan varsa hazırlayın; kapıyı, pencereyi izole edin. Güneşi bulduğunuzda istifade edin. Ucuza ithal edip pahalılıktan kullanamayacağımız kış hoş geldin!
Ekleme Tarihi: 21 Kas 2022 18:00
