Taliban’ın Afganistan’ın tamamını ele geçirmesinin ardından, şimdi gözler yeni kurulacak hükümete çevrildi. Taliban liderleri, bu hafta başında, Afgan hükümetinin kurulmasını görüşmek üzere Kabil’de buluştu.
Terör örgüteri ile içiçe olan ve daha önce ‘vahşi’ bir terör örgütü olarak tanımlanan Taliban, Afganistan’a komşu devletler, Doha görüşmelerine nezaret eden ülkeler ve batı tarafından kabul görebilmenin çabası içinde.
Pek çok ülke, Afganistan içinde tüm etnik grupların katılımıyla oluşan, barışçıl ve eşitlikçi ilkeler üzerine kurulacak bir hükümeti destekleyeceğini duyurdu.
Taliban, hükümet kurma çalışmalarının çerçevesini ve önceliğini ‘İslâma uygun ve hesap verebilir’ sözleriyle tanımlıyor. Taliban, bunun değişim ve reformlara izin vermek için geçici bir hükümet olabileceğini söylerken; onu oluşturacak isimler, Taliban’ın önünde bundan sonra asıl vermesi gereken sınav gibi görünüyor.
Şu sıralar yeni hükümetin çatısı aşağı yukarı belirlenmiş vaziyette. Bunlardan en dikkat çekici isim ise ülkenin iç işleri bakanlığına getirileceği duyurulan Siracuddin Hakkani. Hakkani; uluslararası terör listesinde yeralan, Amerika’nın başına 10 milyon dolar ödül koyduğu; Birleşmiş Milletler tarafından da yaptırımlara tabi tutulan ve acımasızlığı
ile bilinen Hakkani grubunun başındaki kişi. Belki son zamanlarda pek çok insan Hakkani Ağı’nın adını, Kabil'in düşmesinin ardından havaalanını kuşatan ve 30 Ağustos akşamı ABD’nin Afganistan’dan ayrılması sonrası havalimanını işgal etmesiyle duydu.
Hakkani ağı, geçmişte Afganistan hükümet yetkililerine yönelik ölümcül saldırılar ve sivillere yönelik kanlı eylemlerle adını duyuran bir örgüt. Pakistan istihbarat örgütünün Afganistan’daki operasyonel kolu olarak da biliniyor. Taliban’ın 90’lı yıllarda Afganistan’da ortaya çıkışından bugüne kadar geçen süre zarfında, sosyal hayata sert müdahaleleri, terör örgütleri ile olan bağı, eylemleri gözönüne alındığında, İç İşleri Bakanlığı’na neden Hakkani ağını seçtiği biraz daha iyi anlaşılabilir.
Hakkani ve örgütü
Hakkani ağı ve geçmişine bakmak, hükümet içerisinde yeraldığı andan itibaren Afganistan’da neler olabileceği hakkında ipucu verebilir...
Hakkani ağının ilk kurucusu, Celaleddin Hakkani. 1939’da Afganistan'ın Paktia eyaletinde doğdu. Babası zengin bir toprak sahibiydi. Dini eğitimini Pakistan'da Hakkani Darul İlim İslami İlimler Okulunda doktora yaparak tamamladı. Hakkani 1970’de Pakistan'ın Peşaver kentinde ‘Rumi’ unvanını aldı.
Celaleddin Hakkani’nin oluşturduğu grup, 1980'li yıllara gelindiğinde, dönemin Sovyetler Birliği’ne karşı başlatılan ‘cihadın’ öne çıkan gruplar arasındaydı. Batılı kaynaklara göre, Celaleddin Hakkani, o dönem, CIA için vazgeçilmez bir ortaktı. Çünkü, ABD ve Pakistan gibi ülkelerdeki müttefiklerine para ve silah sağlıyordu.
Nihayetinde Sovyetler’in Afganistan’dan çekilmesinin ardından, Hakkani, Usame bin Ladin başta olmak üzere pek çok yabancı cihatçıyla kurduğu bağlarını güçlendirdi. 2001’de ABD’nin Afganistan’ı işgalinden sonra da Taliban ile ittifak oluşturdu.
Celaleddin Hakkani’nin 2018’de ölümünün ardından görevi oğlu Siraceddin Hakkani devraldı. Örgüt, ağırlıklı olarak Pakistan'ın kuzeybatı sınırında üslenmiş vaziette. Örgütün dikkat çekmesi ve bilinirliği ise Siraceddin Hakkani’nin 2015 yılında, Taliban liderinin yardımcılığına atanmasıyla ivme kazandı.
Müzakereler yapan isim
Siraceddin Hakkani’nin kardeşi olan ve eski Afgan hükümetince ölüme mahkum edilen Anas Hakkani ise Kabil’in düşmesinin ardından daha
önce suikast girişiminde bulunduğu eski Cumhurbaşkanı Hamid Karzai ve Uzlaşma Konseyi Başkanı Abdullah Abdullah ile müzakereleri yürüten isim...
İntihar eylemleri ile de biliniyor
Uluslararası istihbarat servisleri ve terörle mücadele merkezlerinin yıllar içerisinde hazırladığı raporlarına göre Hakkani Ağı; patlayıcı yüklü araçlarla yapılan intihar eylemleri ve karşı tarafa ağır zaiyat verdiren karmaşık saldırı becerileri ile tanınıyor.
Öte yandan BM gözlemcilerinin, Hakkani Ağı hakkında hazırladıkları rapora, Taliban için “En hazırlıklı savaş gücü” olduğu notunu düştüğünü de hatırlamak gerekir.
Hakkani Ağı, Taliban ile El Kaide arasındaki ‘kilit bağlantı’ olarak da tanımlanıyor.
Siraceddin Hakkani’nin ABD tarafından aranırken, geçen yıl New York Times'ta Taliban'ın ABD görüşmeleri konusunda diplomatik içerikli bir makale yazması da son derece manidar.
Yaşananlar, Hakkani kardeşlerin, aslında yeni oluşturulacak Taliban hükümetine nasıl ve hangi yoğunlukta hazırlandıklarının bir göstergesi niteliğinde...
Bölgedeki hasımları Rusya, Çin ve İran düşünüldüğü vakit ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi ile önümüzdeki dönem bölgeyi nasıl ve ne yöntemle dizayn edeceğinin de ipuçlarını veriyor sanki.
Ekleme Tarihi: 17 Mar 2022 01:22
