İflasın eşiğine gelip dünya markası olan BMW'nin hikayesi

Sloganı "The Ultimate Driving Machine" ve "The Driving Pleasure" yani "Nihai Sürüş Makinesi" ve "Sürüş Keyfi" olan Almanya’nın Bavyera eyaletinde Münih şehrinde merkezi bulunan BMW'nin hikayesi 1910’lu yıllara dayanıyor.

Eğer hazırsanız BMW'nin iflasın eşiğinden dünya markası olmasına giden mücadele, hız ve adrenalin dolu hikayesine başlayalım.

BMW, 133.778 çalışanıyla 9 ülkede üretim yapan bir Alman otomobil ve motosiklet devidir. Almanya, Brezilya, Çin, Hindistan, Meksika, Hollanda, Güney Afrika, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletinde üretim hatları bulunmaktadır.

BMW'nin Kuruluş Hikayesi

BMW’nin temelini atan Bavyeralı Uçak motoru üreticisi Rapp Motorenwerke’dir.

1913 yılında BMW’nin de kurucusu kabul edilen Karl Rapp tarafından kurulan şirket 1917 adını BMW (Bayerische Motorenwerke) olarak değiştirmiştir.

Şirket motor üretimini ve "BMW" ismini 1922 yılında Alman uçak üreticisi olan **"Otto Flugmaschinenfabrik"**e aktardı ve "Süddeutsche Bremsen AG" olarak tanınsa da adı yine Bayerische Motoren Werke (BMW) olarak değiştirildi.

BMW Şirketinin Kurucuları: Makine Mühendisi Karl Rapp, Finanscı bankacı Camilla Castiglioni ve Elektrik mühendisi ilk genel müdür Franz Josef Popp’tur.

BMW'nin Şirket Evliliği ve Güçlenmesi: Uçak motoru üreticisi Rapp Motorenwerke ile başlar, Uçak üreticis Otto Flugmaschinenfabrik ve otomobil üreticisi Fahrzeugfabrik Eisenach ile BMW’nin otomotiv temelleri atılmıştır.

BMW İflas'ın eşiğinden döndü

Rapp Motorenwerke kaliteyi ön planda tutup, finansmanı geri plana atınca şirket 1.Dünya Savaşı'na gelene kadar iflas etmişti. Tam bu sırada Alman ordusu 600 uçak motoru siparişi vermişti. Bu iflastan dolayı Karl Rapp’ın işine son verildi. Bu esnada İtalyan asıllı Avusturya kökenli Yahudi finansör ve bankacı Camilla Castiglioni şirkete finans sağlayarak BMW'yi ele geçirmişti.

Zaten Castiglioni’nin havacılığa ve sanata ilgisi vardı ve uçak motoru üreten BMW daha önceden radarındaydı. Castiglioni 1. ve 2.Dünya Savaşı arasında açık ara Avrupa’nın en zengin adamıydı.

Bu işte hedef tahtası olan Castiglioni bütün servetini kaybetti. Böylece BMW ortada kalmıştı.

Bu durumda 3 Alman bankası başta "Deutsche Bank" olmak üzere konsorsiyum kurdular ve BMW yönetime el koydular.

BMW Tencere Tava Üreterek Hayatta Kaldı

1.Dünya Savaşı'nı kaybeden Almanların imzaladığı Versay Antlaşması'nın ağır şartlarından nasibini alan BMW'nin orduya uçak motoru üretmesi yasaklandı. BMW bu dönemde motosiklet motorları, tarım ekipmanları, tencere tava ve tren fenleri üreterek ayakta kalmıştır.

BMW'nin uçak üretiminden araç üretimine geçisi ve BMW 3 Serisinin doğuşu

1922 yılında ilk motosikleti R32’yi üretir. Uçak ve uçak motoru üretiminde uzman olan BMW 1928’de, 1896 yılında kurulan ve otomobil üreten Fahrzeugfabrik Eisenach’ı satın alarak uçak üretiminden araç üretimine rahat geçiş yapmışlardı

Fahrzeugfabrik Eisenach o sıralarda İngiliz Austin araçlarını da ürettiklerinden BMW bu markanın tasarım lisanslarını da alarak 1932 yılında Austin bazlı 3.15 sonrasında kendi üretiiği 3.20'yi piyasaya sürer.

1933 yılında BMW’nin ikonik ön panjurdaki Böbrek tasarımlı 303 modelini çıkartır. İlk 6 silindirli motorunu üretir. BMW 1937 yılında motosiklette o yıla göre 279 km/h hız ile motosiklette hız rekoru elde eder.

BMW İkinci Dünya Savaşı'nda savaş esirleri ile yeni uçak motoru üretti

2.Dünya Savaşı ile birlikte BMW otomobil üretimi durdurdu ve Alman ordusu için tekrar uçak motoru ve motosiklet üretimine başladı. Çalışanların çoğu orduya katılmıştı. Bu yüzden savaş esirlerini çalıştırdılar.

Müttefik kuvvetlerinden "orduya uçak motoru ve motosiklet ürettiklerini" saklamak için tencere tava ve musluk da ürettiler. Ancak savaşı tekrar kaybeden Almanya'nın BMW fabrikaları bombalanmış üretim bantlarına ve teknolojileri müttefik ülkelerce el konulmuştu.

BMW ‘de 1950’li yıllara kadar adeta yaprak kımıldamıyordu. Zaten Almanya hükümeti ağır bedeller ödemek zorunda bırakılmıştı.

BMW 501 lüks segmenti tutmayınca BMW Isetta üretti

2.Dünya Savaşı'ndan sonra tekrar toparlanmaya çalışan Alman hükümeti,1951 yılında BMW'ye devlet desteği sunarak tekrar otomobil üretmesine vesile oldu. BMW 501 gibi 6 kişilik lüks otomobil popüler olamadı. Zaten Almanya 2. kez dünya savaşından yenik çıkmıştı ve halkın lüks ile işi yoktu.

Bunun üzerine BMW halkın ihtiyacına uygun daha küçük proje otomobil işine geçti.

BMW, Cenevre Otomobil Fuarı'nda en garip araca girişli, önden sürücü kapılı mini BMW Isetta tanıttı. Halk tarafından sahiplenilen bu araç 10.000 adetten fazla satmıştı.

Mercedes’in spor modellerine gözüne kestiren BMW, Mercedes’in 190 SL ve 300 SL’e rakip olarak BMW Z8’in atası kabul edilen 507’yi geliştirdi.

1955 yılında da 4 kişilik "coupe" versiyonu 503’ü piyasaya sürdü. Ancak BMW bu modellerine Mercedes’ten 2 kat fiyat isteyince bu projeyi rafa kaldırdı.

BMW 15 yılda satışlarını artırsa da küçük otomobillerden fazla kar elde edememişti. Yani Premium veya lüks sınıfa hitap edememişti.

Zaten 2 Dünya Savaşı'nda "Alman ordusuna uçak motoru üretiyor" diye müttefik devletlerce hedef tahtası olan bir de üstüne 1959 yılında zarar eden şirket kendi vatandaşı Daimler-Benz tarafından satın alınmak istendi. BMW hissedarları ise bunu gurur meselesi de yaptı.

BASARISIZLIK ÇARESİZLİK KARŞIŞINDA MOTİVE OLAN BMW ‘NİN 1960 YILINDAN SONRA YÜKSELMESİ:

1960 yılında Alman Hükümetinin de desteği ile yeniden yapılanma sürecine giren BMW, 1960-1970 arasında BMW‘nin klasik olacak modellerine temellerini attı.

Bu dönemde BMW’nin vazgeçilmez "2 böbrekli ön panjurlarına" ek, Horfmeister Kink dedikleri C segmentindeki arka kelebek camının kırık bitiş efekti de BMW’nin tasarım kültü olmuştur.

BMW’nin içindeki sönmeyen spor otomobil merakı geçmemişti. 1967’de ikonik 2002 coupe versiyonu,1968 yılında yine ikonik 1600 GT versiyonu modelini hayata geçirmişti.

Hedefini mükemmel araçlar üretmek olarak belirleyen BMW daha mükemmel bir spor araç yamak için Lamborghini ile irtibata geçti.

O zamanlar şimdi de olduğu gibi Lamborghini tasarımları başka dünyalardan gelmiş gibiydi. BMW "yürüyen aksamı motor şanzımanı biz verelim, tasarımı siz yapın" dedi. Bu ortaklık bir şekilde rafta kaldı. Hırs yapan BMW ikonik M1 otomobilini A'dan Z’ye kendi yaptı.

BMW M1 modeli BMW M3’ün babasıdır

BMW M1’in önemi BMW M3’ün babasıdır. Bugünkü BMW "M modellerinin" ve "BMW M performans felsefesinin" önünü açacak modeldir.

BMW, 1972 yılında 12 pilli 30 km menzilli elektrik ile çalışan 1602 model E versiyonu piyasaya çıkarsa da zamanın da teknolojik olanaksızlıklarından şarj sorunları yüzünden proje rafa kalkmışltı.

1970’lerde uzun süre bekleyen BMW artık Premium lüks araç üreticisi olmak ister. Bu amaçla bugün Münih’teki adeta tarihi miras olacak 4 silindire benzeyen meşhur gökdelenini inşa eder. Burayı yönetim binası yapar.

Köpekbalığı yüzlü E 24 kodlu BMW 6 serisinin atası

Bu motivasyondan sonra 1972’de BMW parlamaya başlayacaktır. 2002 modelinin yerini alacak bizim Türkiye’de de efsane olacak E30 kodlu BMW 3 serisi, 5 serisi,7 serilerinin atalarını üretime başlar ve araç nesil nesil değişerek günümüze gelir. Tabi, bu dönemde "Köpekbalığı yüzlü E 24" kodlu BMW 6 serisinin atasını unutmamak gerekir.

Her zaman dediğim gibi tarihi otomobil üreticilerinin başarıları, motor sporlarındaki başarı ve çalışmaları son derce önem taşır. İşte BMW 1980’lerde Formula 1’e motor vererek şaha kalkar. 75 beygirlik M 10 Kodlu 4 silindirli motoru M 12 kodunda 1400 beygirlik bir Formula 1 motoru yaparlar.

BMW 1984 yılında Mercedes'in ensesindedir

1984 yılında ikonik BMW 8 serisini piyasaya sürerler. 1980’li yıllarda hayallerine kavuşan BMW artık teknolojik ve lüks otomobilleri ile rakibi Mercedes’in ensesindedir adeta.

BMW 1990 yılında AR-GE merkezini açarlar. Yayılmacı bir politika izleyen BMW gözüne İngiliz markalarını gözüne kestirir ve 1994 yılında Rover, MG, Land Rover ve Mini markalarını bünyelerine katar.

Pazar payını ve karlılığını yükselen değerde artırır. 2000 yılında Rover ve Land Rover’i Ford’a satar. BMW, İngiltere Oxford’da, bugünkü Mini serilerinin üretildiği fabrikayı açar.

İngiliz otomobillerine meraklı olan BMW ,eskiden yine kendisi gibi Uçak motoru üreticiliği de yapan Roll Royce’ı satın alarak büyük sükse yapar. Meşhur "Good Wood"da Roll Royce içinde yeni bir fabrika kurar.

BMW motosiklet fabrikası alıp yedek parça üretti

BMW klasik modelleri içinde eski bir motosiklet fabrikasını satın alıp yedek parça üretimi yapar. Motor sporları denilirse BMW olmadan olmaz, 1972‘de BMW‘nin motor sporları kontrolü için BMW M ( Motorsport) şirketi kurulur.

Aynı zamanda BMW’nin M serilerini de üreten şirkettir. BMW M modelleri test pilotları ve fabrika yarış pilotları ile tarihi Nürburgring pistinde şasi, süspansiyon geometrisi ayarları, motor haritalandırmaları, aero-dinami parçaları, şanzıman yazılımları gibi ayarlamaları yapılarak piyasaya sürdü.

BMW’nin uçak motoru üretimi tarihi miras

BMW’nin uçak motoru üretimi tarihi miras mıdır, bilinmez. Özellikle yarış ayarlı motor üretimi konusunda ayrı bir yeri vardır. Hatta 1995 yılında McLaren yarış takımı katıldığı 24 saat Lemans Yarışı'nı BMW motoru ile kazanarak BMW’de adeta gol pasını vermiştir.

1978’de başlayan M1 ile başlayan M efsanesi sırasıyla M3, M2, M4, M5, M6, M8, X3M, X4M, X5M, X6M ile devam eder.

Bunun dışında BMW’den yarı bağımsız Meşhur Alman modifiye firması Alpina’nın BMW modellerinin üstünde profesyonel çalışmaları vardır.

Burada halihazırda BMW modeli üstüne spor süspansiyon, spor direksiyon, spor vites topuzu, spor koltuklar, spor jantlar ve aerodinamik parçalar ile görsel modifiye şöleni sunar. Bu araçlarda küçük M rozetleri meşhurdur.

BMW bugünlere kolay gelmedi

Zor bir tarih geçiren BMW, 2 Dünya Savaşı'nın izlerini en çok hisseden otomobil devidir. Yükselişi geç olmuştur. 1950-1960’larda ara sıra yarışlara girse de asıl yükselişi 1980’lerde olmuştur.

1982-1987 yıllarında Brabham, AST, Arrows, Benetton Formula 1 takımlarına motor vermişti. 1988 yılında asıl ilişkisi olan Brabham takımının Formula 1’den çekilmesi ve Turbosarjlı motorlarının yasaklanması ile BMW’nin Formula 1 ilişkisi rafa kalkmıştı.

Renault’un Williams Formula 1 takımına motor tedarikini durdurunca BMW Williams Formula 1 takımına 2000-2006 yılları arasında sağlam motor şanzıman ve teknik partner olmuştu. 2006 yılında Sauber Formula 1 takımını satın alıp 3 yılda burada mücadele vermiştir.

Tabi BMW‘nin motor sporlarında Formula 1‘de bu kadar haşır neşir olması BMW binek otomobillerinin motorlarını da daha özel kılıyor. BMW pist yarışlarına yani asfalt tutkusu bitmediğinden tarihi boyunca ya Formula1 ya Lemans ya da GT yarışları onlar için özel bir yeri vardır.

Alman pist serisi DRM, DTM, Avrupa Binek Otomobil Şampiyonası ETCC’de, Japon Binek Otomobil Şampiyonası'nda JTCC’de, SCAA Pro yarış Dünya Mücadele serisi, Formula 1‘den önce Formula 2 serisinde 34 yıl!

1983 yılında Nelson Piquet Brabham takımı BMW M12 motoru ile şampiyon olmuşlardır. BMW Williams ile Formula 1’e geri döndüğünde 3 litrelik atmosferik v10 silindirli motoru 17,000 devir,2001 yılında 18,000 devir,2002 yılı baslangıcı 18,500 devir sezondaki Monza yarışında 19,000 deviri geçip 19,050 devir çevirerek BMW’nin yarışlarda motoru adeta çocuk oyuncağı gibi modifiye edebilen bir yarış mühendislik "know how"u var diyebiliriz.

BMW S1000RR ve BMW GS efsanesinin doğuşu

Bu 19,050 devir 10 silinidirden sadece bir tanesinin 1 saniyede 158 ateşleme yapabilen motorlar üretebilmektedir. BMW Motorsport , motosiklette meşhur S1000RR Isle Of Mann TT’de önemli "finish" ve "podium"lar elde etmiştir.

BMW GS serisi motorlar Dakar Rallisi'ni 6 kez kazanmıştır. 2009 yılında WSBK Dünya Superbike Şampiyonası'na girmişlerdir.

BMW, kısaca çalkantılı bir tarihi vardır. Ancak hedeflerinden vazgeçmemiş. Hedeflerine geç de olsa ulamıştır.

Özellikle E kodlu araçları normal satılan seri otomobilleri pistteki fabrika yarış araçları ayarlarına diğer rakiplerine göre daha yakın olması ile sürücüyü kendisine bağlayan bir hissiyatı vardır.

Vatandaşı Porsche’yi konunun dışında tutuyorum diğer vatandaşları Mercedes, Audi, Opel ve Volkwagen’e göre daha spor sürüş hissiyatı vardır.

Bu sürüş hissiyatına etken pist araçlarınkine benzer spor amortisörler, yarışlardan alınan süspansiyon geometrisi, dar yanak profilli lastikler, geniş jantlar, kısa tur hissiyatlı direksiyon, motor haritalamadaki başarısı gibi birçok etken sıralayabiliriz.

Son olarak BMW’nin tarihine damga vuran ve günümüze kadar gelen ve de devam eden modelleri bir sıralayalım: Kaçıncı nesil olduğu , Üretilme yılı, Seri kodu şeklinde.

BMW BİNEK OTOMOBİLLER SERİLERİ :

BMW 1 SERİSİ :

1.NESİL 2004 YILI E81,E82,E87,E88;

2.NESİL 2011 YILI F20,F21;

3.NESİL 2019 YILI F40.;

ÇİN PAZARI İÇİN SEDAN 2017 F52 SERİSİ.

BMW 2 SERİSİ :

1.NESİL 2014 YILI F22,F23,F87 ;

AKTİF TOURER/GRAN TOURER F44/F45;

2019 YILI GRAN COUPE F44;

2.NESİL 2021 YILI G42,G43

BMW 3 SERİSİ EFSANESİ :

1.NESİL 1975 YILI E 21;

2.NESİL 1982 YILI E30;

3.NESİL 1990 YILI E36;

4.NESİL 1997 YILI E46;

5.NESİL 2004 YILI E90,E91,E92,E93;

6.NESİL 2011 YILI F30,F31,F34,F35;

7.NESİL 2018 YILI G20,G21,G28

BMW 4 SERİSİ:

1.NESİL 2013 YILI F32,F33,F36 ;

2.NESİL 2020 YILI G22,G23,G26

BMW 5 SERİSİ EFSANESİ :

1.NESİL 1972-1981 E 12 ;

2.NESİL 1981-1988 E 28;

3.NESİL 1988-1996 E34;

4.NESİL 1995-2004 E 39;

5.NESİL 2003-2010 E60,E61;

6.NESİL 2010-2017 F10,F11,F07,F18;

7 NESİL 2017-2022 G30,G31,G38

BMW 6 SERİSİ :

1.NESİL 1976 F24;

2.NESİL 2003 E63-E64,

3.NESİL 2011 F06,F12,F13;

4.NESİL 2017 G32

BMW 7 SERİSİ EFSANESİ :

1.NESİL 1977 E23;

2.NESİL 1986 E32;

3.NESİL 1994 E38;

4.NESİL 2001 E65,E66,E67,E68;

5.NESİL 2009 F01,F02,F03,F04;

6.NESİL 2015 G11,G12;

7.NESİL 2022 G70 ve İ7 elektrikli araç çalışması

BMW SPORT ULTIMATE VEHİCLE VE/VEYA CROSSOVER SERİLERİ:

X1 Serisi

1.NESİL 2009 E84 ;

2.NESİL 2015 F48;

3.NESİL 2022 U11

X2 Serisi

2018 YILI F39

X3 Serisi

1.NESİL 2003 E83 ;

2.NESİL 2010 F25 ;

3.NESİL 2017 G01

X4 Serisi

1.NESİL 2014 F26 ;

2.NESİL 2018 G02

X5 Serisi

1.NESİL 1999 E53 ;

2.NESİL 2006 E70 ;

3.NESİL 2014 F15/F85

X6 Serisi

1.NESİL 2008 E71 ;

2.NESİL 2015 F16 ;

3.NESİL 2020 G06

X7 Serisi

2018 G07

İX Serisi

2022 İ20 ELEKTRİK İLE

İX3 Serisi

2020 G08 ELEKTRİK İLE