Mamdani Dönemi: NY'de Sosyalist Fırtına! 🌪️

Mamdani Dönemi: NY'de Sosyalist Fırtına! 🌪️

New York'un ilk Müslüman ve demokratik sosyalist belediye başkanı Zohran Mamdani, ücretsiz otobüslerden 30$ asgari ücrete uzanan vaatlerle zafer kazandı – Ama zengin vergileriyle finanse edilecek bu devrim, ekonomik kaçış dalgasıyla çöker mi?

New York City'nin 2025 belediye başkanı seçilen 34 yaşındaki Zohran Mamdani, demokratik sosyalist kimliği, Müslüman kökeni ve Güney Asyalı mirasıyla tarihi bir zafer elde etti – Andrew Cuomo'yu ve Curtis Sliwa'yı geride bırakarak %50,4 oyla koltuğa oturdu. Kampanyasında kiralar, çocuk bakımı ve market pahalılığına isyan eden Mamdani, "Hayat çok pahalı, maaş yetmiyor" sloganıyla halkın öfkesini yakaladı; vaatleri arasında ücretsiz toplu taşıma, evrensel kreş, belediye marketleri, 200 bin sosyal konut ve 30 dolarlık asgari ücret var. Finansman için 1 milyon dolar üzeri kazananlardan ve dev şirketlerden ek vergi almayı planlıyor – ancak Paraanaliz yazarı Yağı Kutay Işık, bu "Robin Hood" vizyonunun yapısal engellerle boğuşacağını öngörüyor.

Mamdani'nin yükselişi, ideolojiden ziyade ekonomik çaresizliğe dayanıyor: The Economist verilerine göre, son 20 yılda NY reel ücretleri yerinde sayarken ABD genelinde %10-15 artış yaşandı – kiralar geliri yutuyor, ulaşım ve gıda fiyatları uçtu. Işık, "Bu ideolojik zafer değil, emekçinin isyanı" diyor; ancak zenginlerin Florida ve Texas'a kaçışı (2010'da %13'ten 2022'de %9'a düşen milyoner oranı) vergi tabanını eritiyor. JP Morgan gibi devler güneye kayarken, Mamdani'nin ek vergi planı ters tepebilir – eyalet yetkisi sınırlı, maliyetler on milyarlarca doları buluyor. Muhalif iş lobisi "Vergi kaçağı ve bütçe açığı kaçınılmaz" diye uyarıyor; destekçiler ise "Gelir adaleti için zorunlu" savunmasında – dengeli bir yaklaşımla, Mamdani'nin sol koalisyonu emlak devleriyle çarpışacak, başarı için çeşitlendirme şart. Hukuki olarak, NY Şartı'nın (Charter) belediye yetkilerini kısıtladığı ortamda, eyaletle koordinasyon kritik; aksi halde vaatler kağıt üstünde kalır.

Işık, dört riski sıralıyor: Hareketli vergi tabanı, yetki engeli, devasa maliyetler ve siyasal denge zayıflığı – "Zenginlerden alıp yoksula vermek yetmez, yapısal tasarım değişmeli." Mamdani için öneriler: Konut arzını kooperatiflerle artırmak, ulaşımı altyapıyla dönüştürmek, kreşleri sendikalı istihdamla güvenceye almak, ekonomiyi finansa bağımlılıktan kurtarıp teknoloji-sağlık-eğitim odaklı çeşitlendirmek. Trump'ın "Korkunç senaryo" eleştirisi ve GOP'un "Komünist" yaftası, federal baskıyı artırabilir; ancak DSA (Demokratik Sosyalistler) desteğiyle Mamdani, Bernie Sanders mirasını sürdürüyor – NY borsasında şok dalgası yaratan bu zafer, genç seçmenlerin (yüksek katılım) gücüyle geldi. Eğer Mamdani zengin kaçışını frenleyemezse hayal kırıklığı, ama akıllıca yönetirse "yeni NY" doğar – gözler Ocak 2026'da. 📉🏙️

Vaatler ve riskler tablosu:

Bu dönem, kapitalizmin beşiğinde sosyalist deneme mi yoksa bütçe krizi mi? NY'nin geleceği Mamdani'nin elinde – izleyip göreceğiz. 🇺🇸

#ZohranMamdani #NYBelediyeBaşkanı #DemokratikSosyalizm #EkonomikVaatler #NewYorkKrizi #VergiReformu