Menemen Lüks Oldu: 8 Kat Zam, 1101 Tabak Kayıp! 🍳📉
Asgari ücretli sofradan 10 ayda 1101 tabak menemen silindi; enflasyon darbesiyle gıda maliyetleri fırladı, alım gücü eridi.
Menemen Lüks Oldu: 8 Kat Zam, 1101 Tabak Kayıp! 🍳📉
Asgari ücretli sofradan 10 ayda 1101 tabak menemen silindi; enflasyon darbesiyle gıda maliyetleri fırladı, alım gücü eridi. Menemen Endeksi rekor kırarken, küresel fiyatlar düşüyor – Türkiye'de ise tam tersi.
Menemen Endeksi'ne göre, tek kişilik menemen maliyeti 5 yılda 2 TL'den 17,5 TL'ye zıpladı; yumurta, domates, soğan ve biber fiyatlarındaki artış asgari ücretlinin cebini deldi. İstinye Üni. Doç. Dr. Caner Özdurak'ın İBB Hal verileriyle hesapladığı endeks, Ekim 2025'te aylık %3,30 yükseldi – yumurtada %1,52, çarliston biberde %16,67, domateste %3,57 artış etkili olurken, soğan %3,41 geriledi. Bu enflasyon dalgası, Ocak-Ekim 2025'te asgari ücretlinin (net 17.002 TL) evinde pişirebildiği menemen sayısını 13.988'den 12.887'ye düşürdü; aylık kayıp 100 tabak, toplam reel zarar 6.322 TL'ye ulaştı. Hukuki açıdan, Anayasa'nın 41. maddesi aile yaşamını koruma yükümlülüğüyle çelişen bu erime, sosyal devlet ilkesini sorgulatıyor – hükümetin enflasyon hedefleri (%20-25) TÜİK'in %34,87 gıda enflasyonuyla aşılırken, muhalifler "resmi rakamlar gerçekleri örtbas ediyor" diyor; yetkililer ise "mevsimsel dalgalanma" savunmasında.
Özdurak, endeksin Merkez Bankası üst bandını (%30) aşabileceğini öngörüyor: Kasım-Aralık'ta sera ürünlerinin devreye girmesiyle fiyatlar yükselecek, iklim riskleri ek baskı yaratacak. TÜİK verileri aylık %3,41 gıda artışı raporlarken, Türk-İş mutfak enflasyonu yıllık %39,06 ile rekor kırdı – yetişkin erkeğin aylık gıda harcaması 6.127 TL'den 8.543 TL'ye fırladı. ENAG gibi bağımsız gruplar ise yıllık %60 enflasyon hesaplıyor, TÜİK'i "düşük gösterme"yle eleştiriyor.
Küresel çapta FAO'nun Ekim raporu umut verse de (endeks %1,6 düşüşle 126,4 puana indi; şeker %5,3, tahıl %1,3 geriledi), Türkiye ters yönde: Arz artışı globalde fiyatları frenlerken, yerel enflasyon alım gücünü yok ediyor. Hükümet, tarım desteklerini artırarak dengeleneceğini iddia etse de, sendikalar "asgari ücret revizyonu şart" diyor – dengeli bir yaklaşımla, gıda zinciri reformları acil.
Menemen Endeksi ve Enflasyon Karşılaştırması Tablosu 📊
| Gösterge | 2024 (Ocak-Ekim) | 2025 (Ocak-Ekim) | Değişim (%) | Kaynak |
|---|---|---|---|---|
| Menemen Maliyeti (TL) | 2,00 | 17,50 | +775 | Özdurak Endeksi |
| Pişirilebilen Tabak | 13.988 | 12.887 | -7,88 | Asgari Ücret Baz |
| Aylık Gıda Harcaması (TL) | 6.127 | 8.543 | +39,36 | Türk-İş |
| Gıda Enflasyonu (Yıllık %) | 25,00 (Tahmin) | 34,87 | +39,48 | TÜİK |
| Mutfak Enflasyonu (Yıllık %) | - | 39,06 | - | Türk-İş |
| Küresel Gıda Endeksi | 130,0 (Ort.) | 126,4 (Ekim) | -1,6 (Aylık) | FAO |
Bu veriler, enflasyonun dar gelirlileri nasıl vurduğunu netleştiriyor; yıl sonu için %35+ gıda artışı bekleniyor. Politikacılar, gerçekçi müdahalelerle sofraları kurtarmalı – yoksa menemen gibi temel gıdalar nostaljiye dönecek.
#MenemenEndeksi #GıdaEnflasyonu #AsgariÜcretKrizi #AlımGücüErozyonu #EkonomiGerçeği
Ekleme Tarihi: 10 Kas 2025 09:48
