Otomotiv Devleri Çip Kriziyle Sarsılıyor!

Otomotiv Devleri Çip Kriziyle Sarsılıyor!

Hollanda-Çin gerilimi Nexperia çiplerini vurdu; Nissan, Honda ve Bosch üretimi kısıyor, küresel tedarik zinciri domino etkisi yaşıyor.⚡🚗

Küresel otomotiv sektörü, pandemi sonrası çip krizinin yaralarını sarmaya çalışırken Hollanda-Çin arasındaki jeopolitik çekişme nedeniyle yeni bir tedarik felaketiyle karşı karşıya kaldı. Eylül 2025'te Hollanda hükümetinin ulusal güvenlik gerekçesiyle Çinli Wingtech'e ait Nexperia'nın kontrolünü ele geçirmesi, Pekin'in sert misillemesiyle sonuçlandı: Çin Ticaret Bakanlığı, Nexperia'nın İnci Nehri Deltası'ndaki fabrikalarından paketlenen temel çiplerin ihracatını durdurdu. Bu çipler –transistörler, diyotlar ve güç yönetim bileşenleri– araçlarda fren sistemlerinden hava yastıklarına, elektrikli camlardan merkezi kilitlemelere kadar yüzlerce kritik bileşeni çalıştırıyor. Nexperia'nın otomotiv pazarındaki %40 payı, krizi domino etkisiyle yaydı; Nissan Rogue SUV, Honda modelleri ve Bosch'un tedarik hatları doğrudan etkilendi. Seraph Consulting CEO'su Ambrose Conroy'un "Jeopolitik kesintiye kimse hazır değildi" sözleri, sektörün Çin bağımlılığını özetliyor. Kriz, ABD Başkanı Trump'ın Seul'deki Xi Jinping görüşmesiyle kısmen yumuşadı; Çin ihracat kısıtlamalarını gevşeterek yuan şartı getirdi, ancak Dongguan tesislerinde biriken stoklar hâlâ sevkiyata hazır değil.

Hollanda'nın "ciddi yönetim eksiklikleri" gerekçesiyle devreye soktuğu Soğuk Savaş dönemi Mal Mevcudiyeti Yasası, Wingtech'in Avrupa teknolojisini Çin'e transfer edeceği şüphesini tetikledi. Pekin ise bunu "müdahale" olarak nitelendirerek 4 Ekim'de ihracat yasağı getirdi; kısıtlamalar %70-80 paketleme kapasitesini kapsıyordu. Nissan ve Honda üretimi kısma noktasına gelirken, Bosch fabrika saatlerini azalttı; Alman VDA Birliği "önemli kısıtlamalar ve duruşlar" uyarısı yaptı. Trump-Xi anlaşmasıyla Çin sivil kullanım için muafiyetler verdi, ancak Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) stokların "kritik" seviyede eridiğini belirtiyor. Muhalif analistler, Batı'nın "güvenlik paranoyası"nı suçlarken, sektör temsilcileri Çin'in "ekonomik şantajı"nı eleştiriyor; dengeli bir bakışla, her iki tarafın da tedarik zincirlerini çeşitlendirme eksikliği krizin kökünde yatıyor. Nexperia'nın Hamburg tesisi 1.600 kişiyi istihdam ederken, 175 milyon euroluk modernizasyon sürecinde; şirket ayrı Avrupa-Çin zincirleri planlıyor.

Uzmanlar, "5 dolarlık çip eksikliği 40 bin dolarlık aracı durdurur" gerçeğini hatırlatıyor; Julie Boote "Stok tutsaydılar" derken, Nissan yöneticisi Guillaume Cartier "Üç yılda sistemi değiştiremezsiniz" savunmasında. Hella ve ZF Group gibi tedarikçiler test süreçlerinin 1 yıla uzanabileceğini söylüyor. 19 Kasım'da Hollanda krizi askıya alarak Wingtech'e iade sinyali verdi; Ekonomi Bakanı Vincent Karremans, "Yapıcı görüşmeler"le tedariki normalize etmeyi hedeflediklerini açıkladı. Yine de, yıl sonuna yeni kesintiler bekleniyor; sektör, AB Çip Yasası'yla stok görünürlüğü ve rezerv yatırımlarını artırıyor.

#NexperiaÇipKrizi #OtomotivTedarikZinciri #HollandaÇinGerilimi #NissanHondaÜretim #KüreselÇipSavaşı