Ozon deliği büyüyor ve nedenleri tam olarak anlaşılmıyor

Delik, 2023 yılı itibarıyla üç yıl önceki boyutunu aştı ve geçen ayın sonlarında 26 milyon km2'nin üzerindeydi. Bu, Antarktika'nın neredeyse iki katı kadar büyük bir alana tekabül ediyor.

Araştırmacılar, ozondaki son düşüşün Antarktika üzerindeki hava sirkülasyon düzenindeki değişikliklerle bağlantılı olduğunu buldu. Ancak bilim adamları, CFC'ler dışında hangi kimyasalların ozon tabakasına zarar verdiğinden tam olarak emin değiller.

Ozon ultraviyole radyasyonu emdiğinden, ozon tabakasındaki bir delik yalnızca Dünya'ya ulaşan aşırı UV seviyelerine neden olmakla kalmıyor, aynı zamanda Güney Yarımküre'deki ısı dağılımını da büyük ölçüde etkileyebiliyor. Bu da rüzgar düzenlerini ve yüzey iklimini değiştirerek insanları yerel olarak etkileyebilir.

Ozon tabakasının önemi

Ozon tabakası, Dünya'yı Güneş'in zararlı ultraviyole radyasyonundan koruyan bir koruyucu tabakadır. UV radyasyonu, cilt kanseri, katarakt ve bağışıklık sistemini zayıflatma gibi çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir.

Ozon tabakası, CFC'ler adı verilen insan yapımı kimyasallar tarafından yok ediliyor. CFC'ler, soğutucu, itici gaz ve aerosol uygulamaları ve çözücü olarak yaygın olarak kullanılmaktadır.

1987 Montreal Protokolü, CFC'lerin üretimi ve tüketimi konusunda dünya çapında ağır düzenlemeler getirdi. Bu, ozon tabakasının iyileşmesine yardımcı oldu. Ancak yeni araştırma, ozon tabakasının hala tehdit altında olduğunu gösteriyor.

Gelecek ne olacak?

Araştırmacılar, ozondaki son düşüşün nedenlerini tam olarak anlamadan, ozon tabakasının geleceğini tahmin etmenin zor olduğunu söylüyor. Ancak, CFC'ler dışındaki kimyasalların deliğe katkıda bulunduğunun tespit edilmesi, ozon tabakasını korumak için daha fazla önlem alınması gerektiğine dair uyarı niteliğindedir.

Bu önlemler arasında, CFC'ler dışındaki kimyasalların üretiminin ve tüketiminin azaltılması ve ozon tabakasını izlemeye devam edilmesi yer alır.