ÖSYM YKS Ek Tercih Döneminde yüzdelik dilimi kaldırabilir

Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testi (AYT)’nden oluşan 2022 Yüksek Öğretim Kurumları (YKS) sonuçları 15 Ağustos tarihinde açıklandı. YKS’nin birinci basamağı olan TYT’ye 3 milyon 234 bin 318 aday başvurmuştu. Bu adaylardan TYT’ye giren sayısı 2 milyon 8 bin 287 oldu.

Bu yıl puan barajının kaldırılması nedeniyle sınava öğrencilerle birlikte diğer yaş gruplarından da yoğun katılım gerçekleşti. Başvuru yapan adaylar içerisinden 226 bin 31 kişi sınava katılmadı. Katılanlar içerisinden 3 milyon 234 bin 318 adayın sınavı geçerli sayılırken 258 adayın sınavı geçersiz olarak kayıtlara geçti.

2022 YKS’ye başvuranlar içerisinden Alan Yeterlilik Sınavı’na (AYT) katılan kişi sayısı da bir hayli fazla oldu. 2 milyon 56 bin 466 adaydan 1 milyon 852 bin 678'i sınava girdi. 203 bin 788 aday ise sınava katılmadı.

15 Ağustos tarihinde sonuçların açıklanması ile yayınlanan ÖSYM verilerine göre herhangi bir programa kayıt hakkı kazanan öğrenci sayısı 850 bin oldu.

Üniversitelerde elektronik (online) kayıt süresi 22-24 ağustos tarihinde, kayıt işlemleri ise 22-26 ağustos tarihleri arasında yapılacak.

Üniversitelere belirlenen süre içerisinde kayıt yaptırmayan öğrenciler hakları kaybedecek. Elektronik kayıt yaptıran öğrencilere üniversiteleri istedikleri belge ve tarih belirleyerek bilgilendirme yapacak.

Üniversitelerin kayıt sürelerinin bitmesi ile boş kalan kontenjanlar ÖSYM’ye bildirilecek. ÖSYM tüm üniversitelerden kesin kayıt verileri topladıktan sonra boş kalan kontenjanlar için duyuru yapacak.

Öğrencilere Ek Tercih imkânı sağlayacak. Açıklanan verilerle bir programa yerleşip kayıt başvurusu yapıp gelmeyen öğrenci sayısı da ortaya çıkmış olacak.

ÖSYM yerleştirme sonuçlarını açıkladığı dönemde kamuoyuna bir de yüzde açıklamıştı. YKS’ye giren ve örgün (yüz yüze) bir eğitime yerleşen öğrencilerin kontenjanları yüzde 98,09 oldu.

Adaylardan ilk tercihine yerleşenlerin yüzdesi yüzde 21,68, ikinci tercihine yerleşenlerin yüzdesi 13,26 ve üçüncü tercihine yerleşenlerin yüzdelik oranı ise yüzde 10,05 oldu. Adayların yüzde 44,99’u ise ilk 3 tercihten birine yerleşti.

Örgün öğretimde yüzde 98,09’luk yerleşme olsa da bu yıl ekonomik koşullar (kira, okul ücretleri, öğrencilerin geçim maliyeti, yurt ücretleri vb) okuluna devam edebilecek öğrenci sayısında ciddi azalmanın olması bekleniyor.

Öğrenim kredisi ücretlerinde geri ödeme zorluğu olması da endişelendiriyor. Öğrenciler tercih döneminde ağırlıklı olarak kendi yaşadıkları şehri seçme eğiliminde oldukları biliniyor.

Ek kontenjanlarla ilgili ÖSYM’ye verilerin ulaşması sonrasında devlet üniversitelerinin yanında vakıf üniversitelerinde de bir hayli kontenjan açığı oluşabileceği iddia ediliyor.

Özellikle yüzdelik dilim şartı getirilen Tıp, Mühendislik, Hukuk, Diş Hekimliği gibi bölümlerin geçmişte olduğu gibi öğrenciler tarafından tercih edilmediği biliniyor.

Çok fazla mezun olması nedeniyle hukuk okuyanların serbest mesleği icra etmesi ,doktorların ücretlerindeki azlık ve şiddet olayları, mühendislerin sayısının çokluğu ve şantiye koşulları ve de diş muayenehanesi kurmanın veya sektördeki maliyetlerin yüksek olması nedeniyle kaygıları var.

Ve bu bölümler tercihlerde geri plana atılırken, genetik, yazılım gibi dünyanın diğer ülkelerinde de işlerini yapabilecekleri ya da polislik, askerlik veya öğretmenlik gibi bazı garanti mesleklere yöneliyorlar. ÖSYM’nin planladığı gibi öğrencilerin gözde meslekleri bunlar değil.

Ağırlıklı olarak öğrenci velilerinin geçmişten gelen alışkanlıkla bu alanları istediği de biliniyor. Öğrencileri de bu alanda tercih yapmaya yönlendiriyorlar.

ÖSYM’nin eğitim standartlarını yükseltmek ve mezun olanların alanlarındaki başarıları artırmak adına yüzdelik dilim uygulamasına gitti.

Öğrencilerin seçme sürecine başarı sırası kriteri getirdi. Sıralamada 125 bin içerisinde yer alan öğrencilere bazı bölümleri seçme hakkı verdi.

Tıp, Diş Hekimliği, Mühendislik ve Hukuk gibi bölümlere özel şarta tabi tutuldu. ÖSYM eşitler arasında gerçekleşen bir sınava sözde niteliği yükseltmek adına tesit etti.

Diğer taraftan puanı istediği fakülteye tutsa bile yüzdelik dilime giremeyen binlerce öğrenci mağdur oldu. ÖSYM’nin kriterine göre Türkçe ve Sosyal Bilimler alanında başarılı olan fakat matematik konusunda az nete sahip öğrenci, matematikte iyi nete sahip Türkçesi ve sosyal bilimleri zayıf bir öğrenciye göre daha iyi hukukçu olabilir.

Sayısal bölümlerde de Matematik konusunda çok iyi Türkçesi daha zayıf olan öğrenci, Türkçesi güçlü matematiği zayıf öğrenciye göre “daha iyi mühendis veya diş hekimi olabilir” olasılığına yatırım yapılıyor.

Matematik ve Türkçe derslerinin önemsizliklerinden ziyade eşitler arası bir anlayıştan koptu. İyi matematik bilgisi kişiyi iyi doktor yapmayacağı gibi iyi Türkçe bilgisi de avukat yapmaz.

ÖSYM’nin eleme kriterine getiren düzenleme ile ilgil Danıştay’a başvurulacağı iddia ediliyor. Yapılan düzenlemeyle ilgili olarak tepki gösteren STK’lar da bu yanlıştan dönülmesini istiyor.

Onlara göre ÖSYM’nin amacı bazı mesleklerde mezun olanların yığılmasını önlemek. ÖSYM’nin bazı bölümlere yüzdelik dilim kriterini getirip diğer bölümlerde puana göre yerleştirme yapması hukuka aykırı bulunuyor.

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi’nin (ÖSYM) 2022-KPSS Lisans Genel Yetenek-Genel Kültür Sınavı skandalı da yakın zamanda gündeme bomba gibi düşmüştü.

Eğitim Bilimleri Sınavı’ndaki bazı soruların bir dershanenin yayınevinin bastığı sorularla büyük oranda aynı olması nedeniyle soruşturma başlatılmıştı.

Skandalın ardından ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Halis Aygün görevden alınarak yerine Yıldız Teknik Üniversitesi Genel Sekreteri ve Rektör Danışmanı olarak görev yapan Bayram Ali Ersoy atandı. Yeni Başkan Ersoy’un henüz kuruma adaptasyon sürecinde.

ÖSYM’de skandalın ortaya çıkmasıyla birlikte gerçekleştirilen KPSS sınavı iptal edildi. Daha iler bir tarih olan Devlet Denetleme Kurulu’nun ÖSYM’deki skandal ile ilgili görevlendirilmesinin ardından Yedi İklim Yayınevi ile ilgili soruşturma mahkemelerde sonuçlanacak.

KPSS ortaöğretim sınav başvuruları 1 Eylül 2022’de başlayacak 13 Eylüle kadar sürecek. KPSS ortaöğretim sınavı ise 6 Kasım 2022’de merkezi olarak yapılacak.

2022- KPSS Lisans Sınavı'nın Genel Yetenek- Genel Kültür ve Eğitim Bilimleri oturumları 18 Eylül 2022’de, 2022- KPSS Alan Bilgisi oturumları 24- 25 Eylül 2022’de yapılacak.

2022- ÖABT'nin 2 Ekim 2022 tarihinde, 2 Ekim 2022’de yapılması planlanan 2022- KPSS Ön Lisans Sınavı 9 Ekim 2022’de, 18 Eylül 2022’de yapılması planlanan İçişleri Bakanlığı Kaymakam Adaylığı Giriş Sınavının (2022-Kaymakamlık) 16 Ekim 2022’de, 13 Kasım 2022‘de planlanan Hazine ve Maliye Bakanlığı Mali Hizmetler Uzman Yardımcılığı Özel Yarışma Sınavı (2022-MHUY) 18 Aralık 2022’de gerçekleştirilecek.

Yeni ÖSYM Başkanı Prof Dr. Mehmet Ali Ersoy’u yoğun bir hazırlık programı ve entegrasyon süreci bekliyor. Diğer taraftan eğer yüzdelik dilim uygulaması ve taban puanlarla ilgili düzenleme yapılmazsa yine mağdurlar ordusu doğacak. ÖSYM’nin ayrıcalıklı tanıdığı bölümlere itibar kazandırma arayışı diğer mesleklerin gözden düşme nedeni olacak. Milyonlarca genç hatadan dönülmesini bekliyor. Aynı puanı alıp birinin ÖSYM’nin ayrıcalıklı kıldığı bölüme girmesi diğerinin ise yeterli puan almasına rağmen istediği program için açıkta kalması eşitlik ilkesine uymuyor.

Vakıf ve Özel Üniversitelerinin ekonomik kriz nedeniyle yüksek okul ve fakültelerinde kontenjanlar büyük oranda boş kalabilir. Ekonomik krizi sadece öğrenciler ve velileri değil, özel ve vakıf üniversitelerini de vurdu. Yakın zamanda özel bir üniversitenin mevcut öğrencilerle ilgili eğitim ücretlerini yükseltmesi tepkiyle karşılanmış haber bültenlerine konu olmuştu . Özel ve vakıf üniversitelerinin artan eğitim maliyetleri ve boş kontenjanlar nedeniyle zorlanabileceği öngörülüyor.

YKS Ek Tercih Döneminde yüzdelik dilim kalkması bekleniyor.