Türkiye’nin tescillenmiş ilk yerli lale çeşitleri
Uzun araştırmalar sonucu yetiştirilen ’Arda’, ’Kumru’ ve ’Muş1071’ isimli laleler, Türkiye’nin tescillenmiş ilk yerli lale çeşitleri oldu.
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren Samsun Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından Arda, Muş1071 ve Kumru isimli üç adet yerli lale çeşidi tescil edildi. Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi tarafından tescil edilen üç lale çeşidi Türkiye için tarihi önem arz ediyor. Bir devre adını vermiş olan lale, bu çalışma ile hak ettiği değeri yeniden kazanmış olacak. Son yıllarda Türkiye’de lale soğanlarına artan talep, lale soğanı ithalatını da artırdı. Tescil ettirilen yerli lale çeşitleriyle yurt dışına bağımlılığın önüne geçilebilecek, hatta yurt dışına yerli lale çeşitlerini ihraç etmek için çok önemli bir adım olacak.
PARK, PEYZAJ VE SAKSI BİTKİSİ OLARAK KULLANILABİLECEK YERLİ ÇEŞİTLER TESCİL EDİLDİ
Bu konudaki çalışmalar ilk olarak; Samsun’da Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Bahçe Bitkileri Bölümü Süs Bitkileri Biriminde görev yapan Ziraat Yüksek Mühendisi Yasemin İzgi Saraç tarafından yürütülen proje ile başladı. Proje; "Türkiye Florasında Bulunan Lale (Tulip spp.) ve Sümbül (Hyacinthus Spp.) Türlerinin Toplanması ve Kültüre Alınması" isimli TÜBİTAK projesi olup 2006-2009 yılları arasında yürütüldü. Proje kapsamında; Türkiye doğal yayılış gösteren doğal lale türleri toplanarak Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünde muhafaza altına alındı. Ayrıca projenin devamı niteliğinde melezleme, seleksiyon ve çoğaltma çalışmalarını kapsayan "Türkiye Lale (Tulipa spp.) ve Sümbül (Hyacinthus spp.) Türlerinde Çeşit Geliştirme ve Yeni Çeşitlerin Sektöre Kazandırılması" isimli proje 2010-2014 yılları arasında yürütüldü. Çalışmalar sonucunda 2016 yılı itibariyle park, peyzaj ve saksı bitkisi olarak kullanılabilecek yerli çeşitler tescil edildi.
"ÇOĞALTMA ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR"
Konu ile ilgili açıklama yapan Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitü Müdürü Dr. Kibar Ak, "Enstitümüzde birçok alanda çalışma yürütülmektedir. Süs Bitkileri Birimimizde de lale ile ilgili önemli çalışmalar yapılıyor. Bu çalışmalardan bazıları sonuçlandı. Lale çeşidi geliştirme çalışmaları sonucunda 3 lale çeşidi tescil ettirildi. Bunlar Arda, Kumru ve Muş1071 isimli lalelerimiz. Bunların çoğaltma çalışmaları devam etmektedir. Türkiye’de ilk defa yerli lale tescil edilmiş oldu. Bu zamana kadar kullanılan yabancı menşeli laleler yanında alternatif yerli üretimimize katkı sunmuş olduk. Lale ihtiyacının bu yerli lalelerden sağlanması noktasında bu çalışmanın ülkemize vereceği katkı açık olarak görülmektedir" dedi.
(Kenan Akyüz/İHA)